“Đại loạn ắt có đại trị”: Câu nói của Mao Trạch Đông và ẩn ý của ông Tập về “thế giới hỗn loạn”

“Thiên hạ đại loạn là thời điểm tuyệt vời”, cố lãnh tụ Trung Quốc Mao Trạch Đông từng nói những lời này để giải thích cho quyết định phát động cuộc “Đại Cách mạng Văn hóa” để xây dựng trật tự mới tại Trung Quốc vào các thập niên 1960 – 1970. Trong một dịp khác, ông Mao lại nói rằng: “đại loạn ắt có đại trị”, theo một bài xã luận được đăng tải trên báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP – Hồng Kông).

Ngày nay, khi tình hình quốc tế đã biến hóa đáng kể và ngày càng phức tạp hơn trước, những lời giáo huấn của cố lãnh tụ Mao Trạch Đông có vẻ như vẫn còn vang vọng trong tâm lý của những chỉ huy Trung Quốc hiện thời – những người đang phải cạnh tranh đối đầu với phương Tây về vấn đề hình thành một trật tự quốc tế mới hậu khủng hoảng cục bộ và hỗn loạn do đại dịch COVID-19. Thực tế là cuộc khủng hoảng cục bộ do đại dịch vẫn chưa có tín hiệu sẽ sớm kết thúc và vẫn đang tàn phá nhiều nơi trên quốc tế .Nhà chỉ huy đương nhiệm và được coi là quyền uy nhất kể từ thời Mao Trạch Đông – quản trị Trung Quốc Tập Cận Bình – có vẻ như cũng chưa nhìn thấy điểm dừng của cuộc khủng hoảng cục bộ lúc bấy giờ – nhưng đây cũng là một thời cơ dành cho Trung Quốc .

“Gần đây, thế giới có thể được mô tả chính xác bằng một từ: ‘hỗn loạn’. Và xu hướng này có vẻ sẽ còn tiếp diễn”, ông Tập phát biểu hồi tháng 1/2021, nhưng nội dung toàn văn của bài phát biểu này chỉ vừa mới được đăng tải vào đầu tháng 5.

Nói về yếu tố giải quyết và xử lý đại dịch, ông Tập cho rằng việc phán xét thẩm mỹ và nghệ thuật quản trị và lợi thế thể chế của những vương quốc khác nhau là điều thuận tiện – ám chỉ việc Trung Quốc đã khống chế thành công xuất sắc dịch bệnh, trong khi nhiều vương quốc khác phải chật vật đối phó với virus .

“Thời gian và xung lực đang ủng hộ chúng ta. Đây là nơi chúng ta thể hiện niềm tin và sự kiên cường, cùng như quyết tâm và sự tự tin của mình”, ông Tập nói trong bài phát biểu trên.

Thông điệp cứng rắn gửi tới Mỹ

Việc ông Tập tin rằng quốc tế sẽ liên tục hỗn loạn trong thời hạn tới và khẳng định chắc chắn Trung Quốc sẽ nỗ lực hơn trước áp lực đè nén ngày càng ngày càng tăng từ phương Tây là điều rất đáng chú ý quan tâm, đặc biệt quan trọng nếu ta xét đến thời gian của bài phát biểu này, theo SCMP .Ngày 11/1, nhà chỉ huy Trung Quốc đã triệu tập cuộc họp với những bộ trưởng liên nghành và bí thư tỉnh ủy để tập hợp sự ủng hộ so với quyết định hành động chuyển trọng tâm sang tự lực cánh sinh và tăng trưởng thị trường trong nước của ban chỉ huy TW Bắc Kinh .Cuộc họp này diễn ra sau phiên họp toàn thể của Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, ngay trước thềm lễ nhậm chức của tân Tổng thống Mỹ Joe Biden – cũng như chỉ ít lâu sau cuộc bầu cử đầy hỗn loạn và cuộc bạo loạn ở Điện Capitol, Mỹ .Đại loạn ắt có đại trị: Câu nói của Mao Trạch Đông và ẩn ý của ông Tập về thế giới hỗn loạn - Ảnh 2.Ông Tập đã triệu tập cuộc họp với những quan chức cấp cao chỉ ít ngày trước lễ nhậm chức của tổng thống Biden. Ảnh : Bloomberg

Trong khi đó, nội dung toàn văn của bài phát biểu của ông Tập được công bố vào ngày 30/4 vừa qua – chưa đầy 2 ngày sau bài phát biểu đầu tiên của Tổng thống Biden trước Quốc hội Mỹ.

Theo SCMP, bài phát biểu của ông Tập hồi tháng 1 hoàn toàn có thể được coi là lời phát động cho cuộc so găng dài hơi của Trung Quốc với Mỹ ( và phương Tây nói chung ) – trong toàn cảnh Washington thôi thúc quan hệ thân mật hơn với những đối tác chiến lược và liên minh để cạnh tranh đối đầu với Trung Quốc tại những ” điểm trung tâm ” như Tân Cương và Đài Loan .

Điều này cũng giải thích cho phát biểu “phương Đông đang trỗi dậy và phương Tây đang suy thoái” của một số quan chức cấp cao Trung Quốc, và phát ngôn cực gắt của ông Dương Khiết Trì, ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc, trong cuộc họp cấp cao với phái đoàn Mỹ ở Alaska hồi tháng 3 vừa qua rằng Mỹ “không đủ tư cách nói chuyện với Trung Quốc trên vị thế sức mạnh”.

Đại loạn ắt có đại trị: Câu nói của Mao Trạch Đông và ẩn ý của ông Tập về thế giới hỗn loạn - Ảnh 4.Cuộc gặp cấp cao của phái đoàn hai nước Trung Quốc – Mỹ tại Alaska hồi tháng 3 năm nay. Ảnh : APTrong khi Trung Quốc liên tục cứng rắn trước sức ép ngày càng ngày càng tăng từ phương Tây, Mỹ có vẻ như đã khởi đầu hoài nghi về kế hoạch tập hợp liên minh để cạnh tranh đối đầu với Bắc Kinh .

Mới đây, SCMP đưa tin rằng ông Kurt Campbell, quan chức hàng đầu về châu Á của Washington, đã phát biểu tại một diễn đàn rằng Mỹ nên chuẩn bị cho kịch bản chiến lược này không thành công vì Trung Quốc không chịu “thay đổi hành vi”.

Quả thực, những hành động của Mỹ mà Bắc Kinh coi là nỗ lực nhằm mục đích kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc sẽ càng thôi thúc chủ nghĩa dân tộc bản địa và đoàn kết người dân Trung Quốc .Hơn nữa, từ quan điểm của Bắc Kinh, mặc dầu Tổng thống Biden công bố Mỹ đã quay trở lại vị trí chỉ huy quốc tế sau nhiệm kỳ đầy dịch chuyển của cựu Tổng thống Donald Trump, nhưng điều đó sẽ khó lòng đạt được trong một sớm một chiều, khi nước Mỹ vẫn còn bị chia rẽ .

Trong bài diễn văn trước Quốc hội, bản thân ông Biden cũng đã đề cập tới điều đó – rằng khi ông gọi điện cho lãnh đạo các nước khác, một điều ông thường bị chất vấn là: “Chúng tôi thấy nước Mỹ đã trở lại, nhưng là trong bao lâu?”

Tất nhiên, Bắc Kinh không chỉ tập trung chuyên sâu vào cạnh tranh đối đầu và cạnh tranh đối đầu với Mỹ, mà họ cũng đang tìm cách hợp tác với Washington, ví dụ như trong yếu tố khí hậu và thương mại. / .( Theo SCMP )