Sinh học 11 Bài 11: Quang hợp và năng suất cây trồng

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Quang hợp quyết định năng suất cây trồng:

– Quang hợp quyết định hành động 90 – 95 % năng suất cây xanh, phần còn lại là 5 – 10 % là những chất dinh dưỡng khoáng .
– Một số khái niệm tương quan đến năng suất cây cối :
+ Năng suất sinh học : là tổng lượng chất khô tích góp được mỗi ngày trên 1 ha gieo trồng trong suốt thời hạn sinh trưởng .

+ Năng suất kinh tế : là một phần của năng suất sinh học được tích lũy trong các cơ quan (hạt, củ, quả, lá…) chứa các sản phẩm có giá trị kinh tế đối với con người của từng loài cây.

Hình 1: Năng suất sinh học và năng suất kinh tế ở cây cà chua

1.2. Tăng năng suất cây trồng thông qua điều tiết quang hợp:

a. Tăng diện tích lá:

– Tăng diện tích lá hấp thụ ánh sáng là tăng cường độ quang hợp dẫn đến tăng tích lũy chất hữu cơ trong cây → tăng năng suất cây trồng.
– Điều khiển tăng diện tích bộ lá bằng các biện pháp: Bón phân, tưới nước hợp lí, thực hiện kĩ thuật chăm sóc phù hợp đối với loài và giống cây trồng.

b. Tăng cường độ quang hợp:

– Cường độ quang hợp thể hiện hiệu suất hoạt động của bộ máy quang hợp. Chỉ số đó ảnh hưởng quyết định đến sự tích lũy chất khô và năng suất cây trồng.
– Điều tiết hoạt động quang hợp của lá bằng cách áp dụng các biện pháp kĩ thuật chăm sóc, bón phân, tưới nước hợp lí phù hợp đối với loài và giống cây trồng tạo điều kiện cho cây hấp thụ và chuyển hóa năng lượng mặt trời một cách có hiệu quả.

Hình 2. Một số loại cây trồng đạt năng suất nhờ quang hợp

1.3. Tăng hệ số kinh tế:

Tuyển chọn các giống cây có sự phân bố sản phẩm quang hợp vào các bộ phận có giá trị kinh tế với tỉ lệ cao (hạt, quả, củ…) → tăng hệ số kinh tế của cây trồng.
Các biện pháp nông sinh: Bón phân hợp lí.

Hinh 3 Ví dụ về sản phẩm tăng năng suất cây trồng

Hình ảnh sản phẩm được tăng năng suất kinh tế

2. Bài tập minh họa

Người ta tính được rằng : 1 ha cà chua, sau 60 ngày thu được 3000 kg sinh khối. Trong đó có 2400 kg quả. Tính thông số kinh tế của cây cho ra ?

Hướng dẫn giải:

Năng suất sinh học ( Nsh ) = 3000 / 60 = 50 kg / ngày / ha
Năng suất kinh tế ( Nkt ) = 2400 / 60 = 40 kg / ha / ngày
Hệ số kinh tế = 40/50 = 0,8

3. Luyện tập

3.1. Bài tập tự luận

Câu 1: Tại sao nói quang hợp quyết định năng suất thực vật?

Câu 2: Phân biệt năng suất sinh học với năng suất kinh tế?

Câu 3: Nêu các biện pháp tăng năng suất cây trồng thông qua sự điều khiển của quang hợp?

3.2. Bài tập trắc nghiệm

Câu 1: Năng suất kinh tế là:

A. hàng loạt năng suất sinh học được tích góp trong những cơ quan chứa những loại sản phẩm có giá trị kinh tế so với con người của từng loài cây .
B. 2/3 năng suất sinh học được tích góp trong những cơ quan chứa những mẫu sản phẩm có giá trị kinh tế so với con người của từng loài cây .

C. 1/2 năng suất sinh học được tích lũy trong các cơ quan chứa các sản phẩm có giá trị kinh tế đối với con người của từng loài cây.

D. một phần của năng suất sinh học được tích góp trong những cơ quan chứa những loại sản phẩm có giá trị kinh tế so với con người của từng loài cây .

Câu 2: Quang hợp quyết định khoản

A. 90 – 95 % năng suất của cây cối .
B. 80 – 85 % năng suất của cây cối .
C. 60 – 65 % năng suất của cây xanh
D. 70 – 75 % năng suất của cây xanh .

Câu 3: Năng suất sinh họclà tổng lượng chất khô tích lũy được

A. mỗi giờ trên 1 ha trồng trong suốt thời hạn sinh trưởng .
B. mỗi tháng trên 1 ha gieo trồng trong suốt thời hạn sinh trưởng .
C. mỗi phút trên 1 ha gieo trồng trong suốt thời hạn sinh trưởng .
D. mỗi ngày trên 1 hecta gieo trồng trong suốt thời hạn sinh trưởng .

Câu 4: Cho các biện pháp sau:

( 1 ) Tăng diện tích quy hoạnh lá hấp thụ ánh sáng là tăng mức độ quang hợp dẫn đến tăng tích góp chất hữu cơ trong cây tăng năng suất cây cối .
( 2 ) Điều khiển tăng diện tích quy hoạnh bộ lá nhờ những giải pháp : bón phân, tưới nước hài hòa và hợp lý, triển khai kỹ thuật chăm nom tương thích so với mỗi loại và giống cây cối .
( 3 ) Điều tiết hoạt động giải trí quang hợp của lá bằng cách vận dụng những giải pháp kỹ thuật chăm nom, bón phân, tưới nước hài hòa và hợp lý, tương thích so với mỗi loài và giống cây cối. Tạo điều kiện kèm theo cho cây hấp thụ và chuyển hóa nguồn năng lượng mặt trời một cách có hiệu suất cao .
( 4 ) Trồng cây với tỷ lệ rậm rạp để là nhận được nhiều ánh sáng cho quang hợp .
( 5 ) Tuyển chọn cách dùng cây có sự phân bổ loại sản phẩm quang hợp vào những bộ phận có giá trị kinh tế với tỷ suất cao ( hạt, quả, củ, … ) tăng thông số kinh tế của cây xanh .
( 6 ) Các giải pháp nông : sinh bón phân hài hòa và hợp lý .
Những giải pháp nào trên đây được sử dụng để tăng năng suất cây cối trải qua điều tiết quang hợp ?
A. ( 1 ), ( 2 ) và ( 3 ) .

B. (1), (2), (3) và (4).

C. ( 1 ), ( 2 ), ( 3 ), ( 5 ) và ( 6 ) .
D. ( 3 ) và ( 4 ) .

4. Kết luận

Qua bài học kinh nghiệm này những em cần :

  • Trình bày được vai trò quyết định của quang hợp đối với năng xuất cây trồng.
  • Nêu được các biện pháp nâng cao năng suất cây trồng thông qua điều khiển cường độ quang hợp.
  • Có ý thức tìm hiểu và vận dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật trong sản xuất.