Tính chất hoá học, công thức cấu tạo của Peptit và Protein

Vậy Peptit và Protein có tính chất vật lý và tính chất hoá học đặc trưng gì? được ứng dụng gì vào trong thực tế chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua bài viết này.

Tính chất hoá học, công thức cấu tạo của Peptit và Protein thuộc phần: CHƯƠNG III. AMIN.

I. Khái niệm Peptit và cấu trúc phân tử của Peptit ?

– Peptit là những hợp chất chứa từ 2 đến 50 gốc α-aminoaxit link với nhau bằng những link peptit .

– Liên kết của nhóm CO với nhóm NH giữa hai đơn vị α-amino axit được gọi là liên kết peptit.

Cấu tạo phân tử của Peptit

– Phân tử Peptit hợp thành từ những gốc α-amino axit bằng link peptit theo một trật tự nhất định. Amino axit đầu N còn nhóm – NH2 amino axit đầu C còn nhóm – COOH

* Ví dụ: H2N-CH2CO-NH-CH(CH3)-COOH; H2N-CHCO(CH3)-NH-CH2-COOH;

cấu tạo phân tử của peptit

Chuỗi amino axit với link Peptit

II. Phân loại Peptit

– Oligopeptit gồm những peptit có từ 2 đến 10 gốc α-amino axit .

* Ví dụ: nếu có hai gốc thì gọi là đipeptit, ba gốc thì gọi là tripeptit (các gốc có thể giống hoặc khác nhau).

– Polipeptit gồm những peptit có từ 11 đến 50 gốc α-amino axit. Polipeptit là cơ sở tạo nên protein .

III. Đồng phân và danh pháp

1. Đồng phân của Peptit

– Sự đổi khác vị trí những gốc alpha – aminoaxit tạo nên những peptit khác nhau. Phân tử có n gốc a – amino axit khác nhau sẽ có n ! đồng phân .
– Aminoaxit đầu N là amino axit mà nhóm amin ở vị trí α chưa tạo link peptit còn amino axit đầu C là amino axit mà nhóm – COOH chưa tạo link peptit .

2. Cách gọi tên Peptit (danh pháp)

– Tên Peptit : = gốc axyl của những α-aminoaxit khởi đầu từ đầu chứa N, α-amino axit ở đầu cuối giữ nguyên tên gọi :

* Ví dụ: Ala – Gly – Lys thì tên gọi là Alanyl Glyxyl Lysin.

IV. Tính chất hóa học của PEPTIT

1. Phản ứng màu Biure: Peptit + Cu(OH)2

– Peptit và protein công dụng với Cu ( OH ) 2 tạo dung dịch có màu tím đặc trưng .
– Dựa vào phản ứng mẫu của biure : H2N – CO – NH – CO – NH2 + Cu ( OH ) 2 → phức chất màu tím đặc trưng
– Amino axit và đipeptit không cho phản ứng này. Các tripeptit trở lên công dụng với Cu ( OH ) 2 tạo phức chất màu tím

2. Phản ứng thủy phân hoàn toàn tạo các α-aminoaxit

– Khi thủy phân trọn vẹn tùy theo thiên nhiên và môi trường mà mẫu sản phẩm của phản ứng khác nhau :

– Trong môi trường trung tính:

n-peptit + ( n-1 ) H2O → aminoaxit .

– Trong môi trường axit HCl: Peptit + HCl

n-peptit + ( n-1 ) H2O + ( n + x ) HCl → muối amoniclorua của aminoaxit .
♦ Trong đó x là số mắt xích Lysin trong n – peptit

– Trong môi trường bazơ NaOH: Peptit + NaOH

n-peptit + ( n + y ) NaOH → muối natri của aminoaxit + ( y + 1 ) H2O
♦ Với y là số mắt xích Glutamic trong n-peptit .

* Lưu ý: Trường hợp thủy phân không hoàn toàn peptit thì chúng ta thu được hỗn hợp các aminoaxit và các oligopeptit. Khi gặp bài toán dạng này chúng ta có thể sử dụng bảo toàn số mắt xích của một loại aminoaxit nào đó kết hợp với bảo toàn khối lượng.

V. 

Khái niệm Protein và cấu tạo phân tử của protein?

– Protein là những polipeptit cao phân tử có phân tử khối từ vài chục nghìn đến vài triệu .
– Gồm hai loại protein đơn thuần và protein phức tạp :
+ Protein đơn thuần chỉ gồm những chuỗi polipeptit .
+ Protein phức tạp ngoài những chuỗi polipeptit còn có thành phần phi protein khác .

Tính chất hoá học, công thức cấu tạo của Peptit và Protein - hoá ...

Mô hình phân tử của insulin

1. Cấu tạo phân tử của Protein

– Tương tự như Peptit phân tử Protein được tạo thành từ nhiều gốc α-amino axit nối nhau bằng link peptit, nhưng phân tử protein lớn hơn, phức tạp hơn ( n ≥ 50, n là số gốc α-amino axit ) .
– Các phân tử protein khác nhau không những bởi những gốc α-amino axit khác nhau mà còn bởi số lượng, trật tự sắp xếp của chúng khác nhau .

cấu trúc phân tử của protein

Cấu trúc phân tử của protein

2. Tính chất vật lí của Protein

– Hình sợi : keratin ( tóc, móng, sừng ), miozin ( cơ bắp ), fibroin ( tơ tằm, mạng nhện rác rưởi ) trọn vẹn không tan .
– Hình cầu : anbumin, hemoglobin tan trong nước tạo dung dịch keo khi đun nóng hoặc gặp hóa chất lạ bị đông tụ .

3. Tính chất hóa học của Protein

– Phản ứng thủy phân tạo những α-amino axit nếu không trọn vẹn tạo những oligopeptit .
– Phản ứng màu với HNO3 đặc tạo kết tủa màu vàng, với Cu ( OH ) 2 có phản ứng màu Biure và bị đông tụ khi đun nóng hay tiếp xúc với axit, bazơ hóa chất lạ .

 Anbumin (protein có trong lòng trắng trứng)

 HNO3
 Có kết tủa màu vào (do sản phẩm có nhóm NO2)

 Cu(OH)2
 Tạo phức chất màu tím do phản ứng màu Biure

4. Vai trò của Protein

– Protein có vai trò quan trọng số 1 so với sự sống của con người và sinh vật, vì khung hình sống được tạo nên từ những tế bào. Hai thành phần chính của tế bào là nhân tế bào và nguyên sinh chất đều được hình thành từ Protein .
– Về mặt dinh dưỡng, Protein cũng là hợp phần chính trong thức ăn của người và động vật hoang dã .

VI. ENZIM – AXIT NUCLEIC

1. Enzim là gì?

– Enzim là những chất hầu hết có thực chất protein, có năng lực xúc tác cho những quy trình hóa học, đặc biệt quan trọng trong khung hình sinh vật .

Đặc điểm xúc tác của Enzim

– Xúc tác của Enzim có 2 đặc thù
• Hoạt động xúc tác của Enzim có đặc thù tinh lọc cao ( mỗi enzim chỉ xúc tác cho 1 chuyển hoá nhất định ) .
• Tốc độ phản ứng rất lớn nhờ xúc tác của Enzim ( gấp từ 109 đến 1011 lần vận tốc phản ứng nhờ xúc tác hoá học ) .

2. 

Axit Nucleic là gì?

– Axit nucleic là polieste củ axit photphoric và pentozơ ( mono saccarit có 5C ) mỗi pentozơ lại link với 1 bazơ nitơ ( đó là hợp chất dị vòng có chứa Nitơ được ký hiệu là A, X, G, T, U ) .
– Axit nucleic là thành phân quan trọng nhất của nhân tế bào và loại polime này có tính axit .
– Axit nucleic thường sống sót dưới dạng phối hợp với protein gọi là nucleoprotein. Axit nucleic có 2 loại được ký hiệu là ADN và ARN .

Vai trò của Axit Nucleic

– Axit Nucleic có vai trò quan trọng trong hoạt động giải trí sống của khung hình như tổng hợp protein và sự chuyển hoá những thông tin di truyền .
– ADN chứa những thông tin di truyền, là vật tư di truyền ở Lever phân tử và mang thông tin di truyền mã hoá cho hoạt động giải trí sinh trưởng và tăng trưởng của những khung hình sống .
– ARN đa phần nằm trong tế bào chất, nó tham gia vào quy trình giải thuật thông tin di truyền .

VII. BÀI TẬP PEPTIT – PROTEIN

Bài 1 trang 55 SGK Hóa 12: Hợp chất nào sau đây thuộc loại đipeptit ?.

A. H2N-CH2CONH-CH2CONH-CH2COOH .
B. H2N-CH2CONH-CH ( CH3 ) – COOH .
C. H2N-CH2CH2CONH-CH2CH2COOH .
D. H2N-CH2CH2CONH-CH2COOH .

* Lời giải bài 1 trang 55 SGK Hóa 12:

– Đáp án : B.H 2N – CH2CONH-CH ( CH3 ) – COOH .
– Các phân tử chứa 2,3,4, … gốc α – amino axit được gọi là đi, tri, tetrapepetit, …

Bài 2 trang 55 SGK Hóa 12: Thuốc thử nào dưới đây dùng để phân biệt các dung dịch glucozo, glixerol, etanol, và lòng trắng trứng?

A. NaOH. B. AgNO3 / NH3 .
C. Cu ( OH ) 2. D. HNO3 .

* Lời giải bài 2 trang 55 SGK Hóa 12:

– Đáp án : C. Cu ( OH ) 2 .
 Thuốc thử
 Chất cần nhận biết

 C6H12O6
 C3H5(OH)3
 C2H5OH
 Lòng trắng trứng

 Cu(OH)2
 dd xanh lam
 dd xanh lam
 –
 hợp chất màu tím

 Cu(OH)2, t0
 kết tủa đỏ gạch
 dd xanh lam
 –
 –

– Phương trình phản ứng : 2C6 H12O6 + Cu ( OH ) 2 → ( C6H11O6 ) 2C u ( xanh lam ) + 2H2 O

Bài 3 trang 55 SGK Hóa 12: Peptit là gì? Liên kết peptit là gì? Có bao nhiều liên kết peptit trong một tripeptit?

Viết công thức cấu trúc và gọi tên những tripeptit hoàn toàn có thể hình thành từ glyxin, alanin và phenylalanin ( C6H5CH2-CH ( NH2 ) – COOH, viết tắt là Phe ) .

* Lời giải bài 3 trang 55 SGK Hóa 12:

– Peptit là loại hợp chất chứa từ 2 đến 50 gốc α-amino axit link với nhau bởi những link peptit .
– Liên kết peptit là link – CO-NH – giữa hai đơn vị chức năng α – amino axit .
– Trong tripeptit có 2 link peptit, những công thức cấu trúc của tripeptit :
+ ) Gly-Ala-Phe ; Gly-Phe-Ala ; Phe-Gly-Ala ;
+ ) Phe-Ala-Gly ; Ala-Gly-Phe ; Ala-Phe-Gly .

Bài 5 trang 55 SGK Hóa 12: Xác định phân tử khối gần của một hemoglobin (huyết cầu tố ) chứa 0,4% Fe (mỗi phân tử hemoglobin chỉ chứa 1 nguyên tử sắt).

* Lời giải bài 5 trang 55 SGK Hóa 12:

–  Khối lượng phân tử của hemoglobin là: (đvC)

Bài 6 trang 55 SGK Hóa 12: Khi thủy phân 500 gam protein A thu được 170 gam alanin. Tính số mol alanin trong A. Nếu phân tử khối của A là 50000 đvC thì số mắt xích alanin trong phân tử A là bao nhiêu?

* Lời giải bài 6 trang 55 SGK Hóa 12:

– Số mol alanin : nalanin = 170 / 89 = 1,91 ( mol )

– Trong 500 g protein A có 1,91 mol alanin nên:

⇒ 50000 g protein A có 191 mol alanin .
⇒ Số mắt xích Alanin : 191. 6,023. 1023 = 1146.1023 .

Tính chất hoá học, công thức cấu tạo của Peptit và Protein – hoá 12 bài 11 được biên soạn theo sách mới nhất và Được hướng dẫn biên soạn bởi các thầy cô giáo dạy Giỏi tư vấn, nếu thấy hay hãy chia sẻ và comment để nhiều bạn khác học tập cùng.