Phân tích 8 câu cuối đoạn trích Trao duyên trích Truyện Kiều của Nguyễn Du gồm dàn ý chi tiết kèm theo 8 bài văn mẫu hay nhất. Qua đó giúp các bạn lớp 10 có thêm nhiều tư liệu tham khảo, trau dồi vốn từ củng cố kỹ năng viết văn ngày một hay hơn.
Phân tích 8 câu thơ cuối đoạn trích Trao duyên giúp các bạn cảm nhận được nỗi đau đớn và tuyệt vọng của Thúy Kiều đến cùng cực, nàng nghĩ về Kim Trọng và càng đau xót hơn. Bên cạnh đó các em tham khảo thêm nhiều bài văn hay khác tại chuyên mục Văn 12. Chúc các bạn học tốt.
Dàn ý nghiên cứu và phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên
Dàn ý số 1
I. Mở bài:
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Du và Truyện Kiều: Nguyễn Du là đại thi hào dân tộc danh nhân văn hóa thế giới, Truyện Kiều được xem là kiệt tác của nền văn học được dịch ra nhiều thứ tiếng.
- Giới thiệu đoạn trích Trao duyên: Vị trí, nội dung
- Đoạn cuối 8 câu cuối đoạn: Tâm trạng đau đớn đến cùng cực của Thúy Kiều khi hướng về tình yêu của mình và Kim Trọng.
- Trích dẫn thơ:
II. Thân bài:
* Tám câu thơ cuối : Kiều trở lại thực tại đau xót khi nhớ tới Kim Trọng– Hình thức : Lời thơ chuyển từ đối thoại sang độc thoại– Tâm trạng : Nàng ý thức rõ về cái hiện hữu của mình : “ trâm gãy gương tan ”, “ tơ duyên ngắn ngủi ”, “ phận bạc như vôi ”, “ nước chảy hoa trôi lỡ làng ”→ Hình ảnh gợi tả số phận đầy đau khổ, dở dang, tệ bạc, lênh đênh trôi nổi– Nghệ thuật trái chiều : quá khứ > < hiện tại→ Khắc sâu nỗi đau của Kiều trong hiện tại .– Các hành vi
- Nhận mình là “người phụ bạc”
- Lạy: cái lạy tạ lỗi, vĩnh biệt khác với cái lạy nhờ cậy lúc đầu
- Hai lần gọi tên Kim Trọng: tức tưởi, nghẹn ngào, đau đớn đến mê sảng.
→ Kiều quên đi nỗi đau của mình mà nghĩ nhiều đến người khác, đó chính là đức quyết tử cao quý
* Tóm lại: 8 câu cuối đoạn
- Nội dung: Tâm trạng đau đớn đến cùng cực của Thúy Kiều khi hường về tình yêu của mình và Kim Trọng.
- Nghệ thuật: Sử dụng từ ngữ biểu cảm, thành ngữ, câu cảm thán, các điệp từ.
III. Kết bài:
- Khái quát nội dung và nghệ thuật của đoạn trích
- Trình bày suy nghĩ, cảm nhận của bản thân: Đây là trích đoạn hay và cảm động nhất của Truyện Kiều, đem lại nhiều xúc cảm nơi người đọc.
Dàn ý số 2
1. Mở bài
– Giới thiệu tác giả Nguyễn Du, tác phẩm Truyện Kiều, đoạn thơ Trao duyên và 8 câu thơ cuối đoạn .Lưu ý : học viên tự lựa chọn cách dẫn mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào năng lượng của bản thân .
2. Thân bài
Bây giờ trâm gãy tình tan
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân
– Câu nói thốt lên trong sự cay đắng, nghiệt ngã của số phận. Bao nhiêu kỉ niệm đẹp giữa hai người giờ đây chỉ còn là kí ức .– Sự hụt hẫng, hụt hẫng về một thời yêu nhau say đắm của hai người → hụt hẫng cho mối duyên của hai người cũng như hụt hẫng về kỉ niệm mà họ đã từng có với nhau .
“Trăm nghìn gửi lạy tình quân
….……………………………..
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
– Sau khi trao duyên cho Thúy Vân, Kiều bí mật nhắn nhủ đến Kim Trọng : nàng đã phụ tình chàng từ đây. Đó không chỉ là câu nói đau xót khi phải chia tay tình nhân khi tình cảm vẫn còn mặn nồng thâm thúy mà còn là suy tư về đời sống tăm tối phía trước đang chờ đón Kiều .– Tơ duyên của Kiều và Kim chỉ ngắn ngủi có từng ấy, xin gửi lại chàng mối duyên này cho người em là Thúy Vân .– Kiều đã phải thốt lên : “ Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây ! ” đây vừa là lời xin lỗi Kiều gửi đến Kim, vừa là lời oán trách vì phận mình sao bạc nghĩa .→ Kiều không chỉ tâm lý về việc cứu cha và em, trao lại mối duyên của mình cho Vân mà còn tâm lý cho người mình hết lòng yêu thương. Một cô gái nhỏ bé vốn sống bình an nay phải suy tư rất nhiều, không riêng gì thế, đời sống trôi nổi phía trước của nàng cũng khiến người ta vô cùng đau xót về kiếp hồng nhan bạc phận .– Diễn biến tâm lí của Kiều đi qua nhiều xúc cảm khác nhau, từ nghĩ cách cứu cha và em, trao lại mối duyên của mình, đến việc nghĩ cho người mình yêu thương và đến đời sống bấp bênh của nàng sau này khiến người ta không khỏi đau xót .
3. Kết bài
Khái quát lại nội dung, nghệ thuật và thẩm mỹ của 8 câu thơ ; đồng thời khái quát lại giá trị của đoạn thơ và cả tác phẩm .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 1
Dù chỉ là một trích đoạn ngắn từ “ Truyện Kiều ” nhưng “ Trao duyên ” đã góp thêm phần bộc lộ thành công xuất sắc những vẻ đẹp của nhân vật Thúy Kiều và năng lực sáng tác của thiên tài Nguyễn Du. Đoạn trích là tiếng lòng tha thiết của Kiều về thực trạng bi đát của mái ấm gia đình, của phận mình và của tình yêu đầu đời đẹp tươi. Đặc biệt, khi biểu lộ nỗi xót xa của nàng Kiều cho duyên phận với chàng Kim, Nguyễn Du đã gây được ấn tượng trong tám câu thơ cuối đoạn trích :
“Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân,
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.
Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Trong việc cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên nói riêng hay hàng loạt đoạn trích nói chung, người đọc cần nắm được những nét chính về tác giả và tác phẩm .Nguyễn Du ( sinh năm 1765 – mất năm 1820 ) còn được người đời biết đến với tên chữ là Tố Như, hiệu Thanh Hiên. Thể hiện sự tự hào về Nguyễn Du, fan hâm mộ từ bao đời vẫn không ngớt lời ca tụng vì đại thi hào đã có rất nhiều góp phần cho nền văn học nước nhà .Là người con của vùng đất thành phố Hà Tĩnh – vùng đất sản sinh biết bao nhân kiệt cho quốc gia, Nguyễn Du nổi danh với những tác phẩm được sáng tác ở cả chữ Hán và chữ Nôm. Về chữ Hán, ông có những tập thơ nổi tiếng như : “ Thanh Hiên tiền hậu tập ”, “ Nam trung tạp ngâm ”, “ Bắc hành tạp lục ”. Còn về chữ Nôm, hoàn toàn có thể kể đến một số ít tác phẩm như : “ Truyện Kiều ”, “ Văn tế thập loại chúng sinh ”, “ Thác lời trai phường nón ” …Sở dĩ gặt hái được nhiều thành công xuất sắc trong sự nghiệp sáng tác là do Nguyễn Du đã dùng vốn sống của mình để phản ánh trong tác phẩm hiện thực cuộc sống, không riêng gì vậy nhà thơ còn thể hiện tấm lòng nhân đạo rất vĩ đại của ông. Thực chất những tác phẩm chữ Hán của ông là những dòng tự sự về cuộc sống đầy sóng gió, thảm kịch của chính ông : những dịch chuyển kinh hoàng của một thời đại lịch sử vẻ vang trong quy trình tiến độ từ cuối thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX đã khiến mái ấm gia đình sống đời lưu lạc, tan tác .Sống trong xã hội đó, Nguyễn Du được tận mắt tận mắt chứng kiến những ái ố của cuộc sống trải qua hình ảnh của những thân phận nhỏ bé phải chịu cảnh chèn ép tàn ác, gian ác của những thế lực đen tối trong xã hội. Một cách toàn diện và tổng thể, người đọc hoàn toàn có thể cảm nhận được không riêng gì ở những tác phẩm chữ Hán mà trong hàng loạt sáng tác của Nguyễn Du đều hiển hiện rõ ràng tấm lòng chân thành của Nguyễn Du với cuộc sống .Ông phản ánh hiện thực nhưng cốt là để bày tỏ sự cảm thông, san sẻ với những kiếp người sống trong đau khổ triền miên. Trong những phận người mà Nguyễn Du thường viết về họ, ông rất chăm sóc đến những người phụ nữ sống kiếp cầm ca, phải đem tài sắc làm nụ cười cho người đời. Và một thành công xuất sắc lớn mà Nguyễn Du đã làm được ở những sáng tác của mình mà tất cả chúng ta không hề không nhắc tới là ông đã vượt lên một cách ngoạn mục những định kiến của xã hội phong kiến để nỗ lực chứng minh và khẳng định giá trị cao đẹp của con người .Là một đoạn được trích từ “ Truyện Kiều ”, “ Trao duyên ” gồm 34 câu thơ. Đây là những câu thơ nằm ở vị trí từ câu 723 đến câu 756 trong siêu phẩm tác phẩm. Đoạn trích hướng người đọc đến nhân vật TT là Thúy Kiều trong một thực trạng rất đỗi đặc biệt quan trọng : Kiều phải bán mình cho Mã Giám Sinh để chuộc cha sau khi mái ấm gia đình bị vu oan .Trong đêm trước ngày phải xa mái ấm gia đình để theo phường buôn phấn bán hương, Kiều đã nhờ em gái của mình là Thúy Vân thay Kiều trả nghĩa cho Kim Trọng ; phần còn lại của đoạn trích là những dòng viết về tâm tư nguyện vọng nỗi niềm của Thúy Kiều khi nghĩ về cuộc sống mình và khi nhớ đến Kim Trọng .Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta thấy đây là những dòng tâm trạng đau khổ cùng cực của nàng Kiều sau khi Trao duyênSau khi đã nói hết nỗi lòng của mình với em gái, Kiều đã nhìn lại cuộc sống mình rồi đau đớn nhận ra thực sự phũ phàng là so với quá khứ thì hiện tại có một sự trái chiều đến xót xa :
“Bây giờ trâm gãy gương tan
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!”
Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta thấy trong câu thơ trên, việc Nguyễn Du đã sử dụng hình ảnh ước lệ “ trâm gãy gương tan ” đã mang lại sự diễn đạt rất hiệu suất cao. Thông qua hình ảnh ấy, tác giả đã cho thấy sự nhận thức thâm thúy của nàng Kiều về thảm kịch hiện tại. Kiều bàng hoàng chua xót khi so với thời quá khứ – những năm tháng Kiều đã thật niềm hạnh phúc với mối tình đầu đời như hoa như mộng, giờ đây còn lại chỉ là những đau đớn tủi phận khi biết bao nhiêu hẹn ước tươi đẹp trở thành hư vô .“ Trâm ” và “ gương ” vốn tượng trưng cho những hình ảnh đẹp tươi của người con gái đến tuổi chú ý đến dung nhan của bản thân khi tình yêu gõ cửa trái tim. Nhưng những gì Kiều trân trọng, nâng niu để mong đến một ngày hoàn toàn có thể cùng Trọng mãi mãi kề bên ( để có thể hiện thực hóa những gì mà nàng và tình nhân đã từng thề nguyền hẹn ước từ thời gian “ Kể từ khi gặp chàng Kim ” – “ Khi ngày quạt ước khi đêm chén thề ” ) bỗng chốc chỉ trong phút giây, tai ương ập đến, toàn bộ những mong ước vỡ tan thành mây thành khói .“ Muôn vàn ái ân ” không hề cân đo đong đếm ở miền ký ức thơ mộng có sự hiện hữu của Thúy Kiều và Kim Trọng mà nàng nhắc đến ở câu thơ tiếp theo như càng làm tăng thêm sự trái chiều so với những đau khổ mà nàng vừa nhắc đến ở câu thơ trước đó. Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta thấy nhìn vào tình cảnh của Kiều để thấy những gì mà nàng phải chịu đựng ở độ tuổi xuân sắc lẽ ra vốn vẫn còn được sống trong vòng tay yêu thương, bảo bọc của mẹ cha mới thấy thương, thấy xót hơn cho nàng .Không chỉ bản thân Kiều mà ngay cả người đọc cũng không khỏi lo ngại, hoang mang lo lắng cho những tháng ngày sắp tới mà Kiều phải vượt qua. Đối chiếu giữa thực tại và một thời đã xa, đau khổ có dâng trào thành từng dòng nước mắt thì Kiều cũng không hề làm nó trở về trạng thái bình yên xưa cũ, thế nên nàng chỉ còn hoàn toàn có thể ngậm ngùi để tìm cách an ủi, động viên chính mình và tình nhân :
“Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!”
Nói ra những lời ấy, Kiều thật mong Trọng cũng gật đầu cho duyên tình giữa chàng và Kiều chỉ là những ký ức ngắn ngủi dù tươi đẹp biết bao. Cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta cũng thấy rằng khi cậy nhờ em “ xót tình máu mủ thay lời nước non ” mà giúp nàng giữ duyên, Kiều cũng đã rất thành khẩn khi bảo em “ ngồi lên ” để mình “ lạy ”, giờ đây, lại thêm một lần thành khẩn, nhưng Kiều gửi cái “ lạy ” tạ lỗi đến một người rất quan trọng với nàng là chàng Kim. Từng lời nói, từng hành vi của Kiều được biểu lộ trong thơ đã giúp hiện hữu ở trang viết của Nguyễn Du hình ảnh người con gái mang nặng nghĩa tình với mối tình dang dở nhưng không có cách nào cứu vãn nó .Cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên trong hai câu thơ tiếp theo, có vẻ như Nguyễn Du đã tạo thời cơ đã Kiều hoàn toàn có thể trút hết nỗi lòng mà khóc nức nở cho thân phận của mình :
“Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng”
Có lẽ từ đầu buổi “ trao duyên ” đến thời gian thổn thức trong tiếng khóc nàng, Kiều đã rất cố gắng nỗ lực để kìm giữ rất là hoàn toàn có thể để bình tĩnh nói cho toàn vẹn điều nàng mong ước. Đến khi nhận mong ước em gái thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng có lẽ rằng đã được chấp thuận đồng ý, rồi nàng cẩn trọng dặn dò Thúy Vân, Thúy Kiều mới được cho phép bản thân mình hoàn toàn có thể thương xót cho nàng một cách thành thật nhất, tự nhiên nhất .Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta cũng thấy Kiều tự ý thức được một điều là số phận của nàng không khác gì màu vôi bạc. Trước đây, khi Kiều được sống êm đềm trong mái ấm mái ấm gia đình, Kiều hoàn toàn có thể chưa khi nào tưởng tượng ra được viễn cảnh ê chề giống như ngày thời điểm ngày hôm nay Kiều tận mắt chứng kiến. Nhưng thật lòng mà nói, chắc ngay cả tưởng tượng, Kiều cũng không hẳn tưởng ra những đau khổ phũ phàng lại ập đến cuộc sống mình nhanh vội như vậy, nhanh đến mức Kiều còn chưa kịp trải đời để hoàn toàn có thể ứng phó .Thế nên Kiều phải đối lập với nó trong bàng hoàng và sự sợ hãi tột độ. Rồi nỗi đau cứ thế mà tăng lên thêm mãi khi Kiều còn nhận thấy một tương lai mù mịt, tăm tối không biết sẽ như thế nào. Cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta cũng thấy rằng Kiều cảm nhận được đó là một tương lai “ nước chảy hoa trôi lỡ làng ”. Tháng ngày sắp tới u ám và sầm uất và có lẽ rằng với Kiều, những gì còn lại sau những đau thương đầu đời có lẽ rằng chỉ là những hình ảnh thân thương, quý giá về mái ấm gia đình, tình nhân mà Kiều lưu lại trong trí .Cuối cùng, nỗi đau khổ, vô vọng cứ tuôn trào can đảm và mạnh mẽ thành tiếng gọi tình nhân đầy tha thiết nhưng lại đau đến xé lòng :
“Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Mỗi một thanh âm về tiếng gọi tình nhân mà Kiều thốt lên chắc rằng cũng là ngần ấy lần nàng quặn thắt tâm can mà đau đớn xót xa. Những từ miêu tả sự xót xa tủi phận cứ liên tục Open và được xâu lại thành chuỗi : “ ngắn ngủi ”, “ lỡ làng ”, “ thôi thôi ”, “ Kim lang ”, “ phận sao phận ” đã tạo thành những cơn sóng của đau thương ồ ạt bủa vây lấy người con gái đáng thương mà nàng đã gắng rất là không để cho nó quật ngã .Thế nhưng, có lẽ rằng sức người hạn chế, gắng gượng bao nhiêu nàng cũng không hề che giấu đi những tổn thương mà nàng đang gánh chịu. Vậy nên cố gắng nỗ lực ở đầu cuối của sự gắng gượng chính là tiếng gọi Kim Trọng để rồi sau đó, nàng nhận lỗi và nói lời tạ từ với Trọng, đó cũng là lời tự trách bản thân mình trong day dứt, dằn vặt .Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, người đọc cũng thấy tiếng kêu thốt lên ấy đã hòa trong tiếng nấc bộc lộ Kiều thương mình nhưng nhiều hơn cả là sự xót xa dành cho chàng Kim. Trong sự tan vỡ của tình yêu của hai người, Kiều nhận hết nghĩa vụ và trách nhiệm, lỗi lầm về mình và tự gán cho mình là kẻ tệ bạc. Việc Kiều lấy hết can đảm và mạnh mẽ để thốt lên lời thú nhận đó đã làm hiện lên ở nàng những vẻ đẹp đáng trân trọng .Đó là vẻ đẹp của người con gái rất đỗi hùng vĩ trong tình yêu, dẫu bị thực trạng xô đẩy, dồn đuổi đến cùng đường để đưa ra quyết định hành động tưởng chừng không hề đau xót hơn nữa – quyết định hành động bán mình. Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta thấy Kiều vẫn xem mình là người đáng phê phán vì đã bạc nghĩa một tình yêu tuy mới chớm nở nhưng đã rất đậm sâu. Đó chính là phẩm chất đáng quý nơi Kiều khiến ta mỗi lúc mỗi yêu quý nàng hơn .Nhìn tổng thể và toàn diện khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta thấy Nguyễn Du đã nêu bật lên sự tha thiết, trân trọng của Thúy Kiều so với tình yêu trải qua hành vi “ trao duyên ”. Cũng bằng cách biểu lộ đó, Nguyễn Du đã thể hiện rõ những vẻ đẹp ở phẩm chất của người con gái đầu lòng họ Vương : vừa là một mẫu người nêu gương đạo đức khi lấy chữ hiếu làm đầu, vừa là một hình ảnh nữ nhân lý tưởng khi có ý thức và nỗ lực hết mình để bộc lộ thái độ trân trọng, nâng niu dành cho tình yêu đích thực của mình .Bên cạnh những nội dung đã điểm qua ở trên, điều tạo ra sự sự thành công xuất sắc trong việc chuyển tải những thông điệp mà tác giả gửi gắm còn nằm ở thẩm mỹ và nghệ thuật của đoạn trích. Trong đoạn trích này, Nguyễn Du đã vận dụng thật hiệu suất cao thẩm mỹ và nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật để làm điển hình nổi bật ở nhân vật những phẩm chất đáng trọng. Bên cạnh đó, khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta cũng thấy năng lực của đại thi hào Nguyễn Du trong việc lựa chọn hình thức độc thoại nội tâm để bộc bạch những tâm tư nguyện vọng cùng với nỗi niềm chất chứa trong lòng của nàng Kiều .Như vậy, với những ý nghĩa về nội dung và giá trị về thẩm mỹ và nghệ thuật nói trên, đoạn trích “ Trao duyên ” nói chung và tám câu thơ cuối đoạn trích nói riêng đã giúp cho người đọc hoàn toàn có thể phần nào đồng cảm và đồng cảm cho nỗi lòng của nhân vật Thúy Kiều. Đó cũng là tình cảm dành cho những kiếp nữ nhân tài hoa nhưng bị sự cay nghiệt của số phận dồn ép đến tận cùng. Tuy nhiên, phải thừa nhận một điều rằng dù cho tình cảnh có ngang trái, éo le đến nhường nào, ở họ vẫn toát lên những vẻ đẹp đáng quý .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 2
Trao duyên cho em, nỗi đau này ai hoàn toàn có thể thấu cho nàng Kiều. Sau khoảng thời gian ngắn vô cùng đau đớn, Kiều rơi vào nỗi đau khổ và vô vọng đến cùng cực, nàng nghĩ về Kim Trọng và càng đau xót hơn, nỗi đau đó được bộc lộ trong tám câu thơ cuối trong đoạn trích : “ Trao duyên ” .Trong tột cùng nỗi đau khổ và vô vọng, Kiều nghĩ về Kim Trọng. Với nàng Kim Trọng là toàn bộ, là niềm tin, kỳ vọng, là niềm an ủi, san sẻ với nàng mọi điều. Tuy nhiên, Kim Trọng lại đang ở cách nàng rất xa, bởi thế cuộc đối thoại này với Kim Trọng chỉ là trong tưởng tượng. Nàng cất lên lời than vô cùng chua xót, đau đớn trước thực tại phũ phàng :
Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân.
Thành ngữ “ Trâm gãy gương tan ” là sự tan vỡ của tình yêu, cũng là sự tan nát trong trái tim Thúy Kiều. Tình yêu với của nàng với Kim Trọng ngày một nâng lên, ngày càng tha thiết thì nỗi đau, sự dằn vặt trong trái tim nàng càng can đảm và mạnh mẽ, càng đớn đau hơn. Lời nàng tạ tội của nàng thật thương tâm : “ Trăm nghìn gửi lạy tình quân / Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi ”. Kiều cất lên lời oán trách số phận, trách sự vô tình, khắc nghiệt của cuộc sống, than vãn cho số phận éo le, mỏng dính, đen bạc của bản thân .
Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.
Hình như lúc này đây tình cảm của nàng đã ép chế cả lý trí. “ Phận bạc ” ở đây được sử dụng như một lời nói lên án cả xã hội phong kiến. Nhưng dù như vậy nàng cũng đành bất lực “ đã đành ” như một lời than vãn, cam chịu số phận đớn đau. Số phận nàng ta cũng phát hiện trong rất nhiều tác phẩm như nàng Vũ Nương xấu số bị chồng ruồng rẫy phải tự vẫn để minh oan, hay những người con gái được phản ánh trong những câu ca dao :
“Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai”
Câu thơ cho thấy thân phận nhỏ bé hơn khi nào hết của nàng Kiều. Hơn thế nữa, câu thơ cũng là lời dự cảm, một lời lo ngại cho tương lai đầy nguy hiểm phía trước. Hình ảnh “ hoa ” vốn là biểu trưng cho người con gái đẹp, ở đây không ai khác chính là nàng Kiều nhưng những bông hoa ấy lại trôi lỡ làng, vô định, không biết cuộc sống sẽ ra sao và đi đâu về đâu. Nỗi đau trào dâng, bao nhiêu tình cảm dồn nén choán đầy cả tâm lý. Bởi vậy, nàng thốt lên lời xin lỗi đầy đau đớn với Kim Trọng :
Ơi Kim Lang! Hỡi Kim Lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây
Có lẽ rằng đây là lần sau cuối nàng hoàn toàn có thể gọi Kim Trọng là “ Kim Lang ” tha thiết như vậy. Thúy Kiều gọi Kim Trọng hai lần có vẻ như bao nhiêu tình cảm chất chứa đều được thốt lên qua tiếng gọi tình nhân đầy tha thiết của nàng. Kiều vẫn nhận mình là người đen bạc, khiến nỗi đau như đang dấy lên không ngớt trong lòng nàng. Sau đoạn đối thoại với Kim Trọng nỗi đau về tình yêu tan vỡ trào dâng trong trái tim Kiều. Sau cả một đêm thức trắng không hề liên tục chịu đựng hơn được nữa, Kiều đã ngất đi :
Cạn lời hồn ngất máu say
Một hơi lạnh ngắt, đôi tay giá đồng
Kết thúc đoạn trích “ Trao duyên ”, duyên thì được trao, nhưng tình thì lại không hề. Mâu thuẫn giữa tình cảm và lí trí trong trái tim Kiều do đó chưa được xử lý trọn vẹn. Mặc cảm vì mình là người phụ tình, nỗi đau ấy sẽ còn dày xé nàng trong suốt mười lăm năm lưu lạc .Đoạn trích là sự tích hợp hài hòa giữa tự sự và trữ tình, ngôn từ độc thoại đã cho thấy nỗi đau đớn đến tột cùng của Thúy Kiều. Nhưng đồng thời qua những câu thơ ngắn ngủi đã cho thấy tình cảm và nhân cách đẹp tươi của nàng, dù rơi vào đau khổ vô vọng đến cùng cực nhưng nàng vẫn luôn lo nghĩ cho người khác mà quên đi nỗi đau của bản thân .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 3
Kết thúc đoạn thơ, thảm kịch càng được đẩy lên cao. Mâu thuẫn này tiếp nối đuôi nhau xích míc khác, Kiều đã trọn vẹn bất lực trước mong ước níu kéo, cố gắng nỗ lực quay trở lại với tình yêu. Nhưng toàn bộ chỉ là quá khứ xa xôi và tương lai u ám và đen tối .Dù có quay về quá khứ hãy hướng tới tương lai, ở đầu cuối Kiều vẫn là con người sống với thực tại của mình :
“Bây giờ trâm gãy gương tan
Kể làm sao xiết muôn vài ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân,
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng”
Hàng loạt những thành ngữ được liệt kê hàm chứa bao thảm kịch người con gái. Đó là sự vỡ tan, dở dang của tình yêu và bọt bèo, trôi nổi của đời Kiều. Bi kịch càng thâm thúy khi trước hiện tại nàng vẫn không thôi khao khát tình yêu niềm hạnh phúc. Những từ ngữ có đặc thù vô hạn định như “ muôn vàn, trăm nghìn ” bộc lộ thâm thúy khát vọng về một tình yêu thiết tha, vĩnh viễn. Oan nghiệt thay, khát vọng ấy cũng chính là hiện thực không gì cứu vãn nổi. Bi kịch tình yêu dâng lên tột đỉnh .Nàng gọi Kim Trọng là tình quân, nàng xót xa cho duyên phận của mình tơ duyên ngắn ngủi, nàng tự coi mình là người tệ bạc. Thật đau khổ biết bao : trao duyên rồi, đã nhờ em trả nghĩa cho chàng Kim rồi mà nỗi buồn thương vẫn chất chứa trong lòng nàng Kiều. Phải chăng, một lần nữa Nguyễn Du đã bộc lộ đúng quy luật tâm ý của con người : cái gì đong mà lắc thì vơi, nhưng : sầu đong càng lắc càng đầy là như vậy ! Tình duyên dẫu có cố ý dứt bỏ vẫn còn vương tơ lòng là như vậy. Cuối đoạn thơ, mặc dầu Kiều đã giãi bày hết nỗi khổ tâm riêng của mình với em, đã nhờ em trả nghĩa cho Kim Trọng nhưng những đau khổ vì tình duyên tan vỡ trong tâm lý nàng vẫn không nguôi. Vẫn còn mang nặng nợ tình với Kim Trọng, vẫn biết mình phận bạc, Thúy Kiều vẫn phải thốt lên đau đớn :
“Ôi Kim lang hỡi Kim lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Phải chăng đây là tiếng thơ kêu xé lòng mà sau này nhà thơ Tố Hữu đã nói thay bao người, bao thế hệ ! Chỉ một câu thơ và tên Kim Trọng được gọi đến hai lần. Những thán từ “ ôi, hỡi ” khiến câu thơ vang lên như một lời than, tiếng gọi thảng thốt, nghẹn ngào, mang theo lời trăn trối ở đầu cuối gửi đến chàng Kim trước lúc đi xa. Kiều đã rất ân cần với chàng Kim thế mà giờ đây nàng tự nhận mình là người bạc nghĩa, không đổ lỗi cho thực trạng mà tự nhận hết nghĩa vụ và trách nhiệm về mình. Nàng đâu còn nghĩ đến nỗi đau của riêng mình. Tất cả tấm lòng, sự lo ngại lại dành cho niềm hạnh phúc của người mình yêu. Kiều thương chàng Kim hơn chính bản thân mình .Ngòi bút tài tình của Nguyễn Du đã biểu lộ xuất sắc những diễn biến phức tạp của nhân vật. Với mạng lưới hệ thống ngôn từ được sử dụng một cách điêu luyện và độc lạ, Nguyễn Du chính là một bậc thầy về ngôn từ .Tác phẩm đã làm rung động biết bao trái tim người đọc từ hàng thế hệ nay. Đoạn trích “ Trao duyên ” đã phác họa thành công xuất sắc thảm kịch tình yêu của Thúy Kiều, nhưng ánh lên bùng cháy rực rỡ một nàng Kiều xinh xắn, sôi động với nhân cách cao quý. Càng hiểu nàng bao nhiêu, ta càng thương nàng bấy nhiêu, cảm phục nàng bấy nhiêu. Bởi vì người ta hoàn toàn có thể hi sinh mọi thứ vì tình yêu, còn nàng thì lại hi sinh tình yêu vì chữ hiếu. Điều đó chẳng đáng cảm phục lắm sao .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 4
Trong tích tắc ấy, Vân bỗng bị “ hồn ” Kiều quên đi. Kiều đang sống mà cảm thấy như mình đã chết, đang nói với em mình mà không biết đang nói với ai, lúc này, Kiều rơi vào trạng thái độc thoại nội tâm. Nỗi xấu số hiện lên thật toàn vẹn, hiện lên trong tưởng tượng nhưng rất đơn cử khiến Kiều vô cùng vô vọng :
Bây giờ trâm gãy gương tan
Kể là sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!
Lời đối thoại có sự chuyển hướng : Đang nói với em Vân, Kiều có vẻ như quay sang nói với chàng Kim hay nói khác hơn, trước mắt Kiều, Thuý Vân trở thành chàng Kim. Cho nên bao nhiêu tình thương nỗi nhớ, nỗi yêu quý ấp ủ, nỗi đau khổ thống thiết cho mối tình đầu tan vỡ bỗng tuôn tràn ra. Nhìn lại cái “ giờ đây ” của Kiều chỉ thấy mất mát. “ Trâm ” và “ gương ” là hình tượng của tình duyên rất lâu rồi. Thế nhưng giờ “ Trâm ” đã “ gãy ” còn “ gương ” cũng đã vỡ “ tan ” cả. Hình tượng “ Trâm gãy gương tan ” là hình ảnh của tình duyên tan vỡ. Kiều đã nhận của chàng Kim “ muôn vàn ái ân ” đến nỗi “ kể làm thế nào xiết ” mà giờ đây Kiều lại phản bội, thất hứa, làm “ tơ duyên ngắn ngủi ”, “ trâm gãy gương tan ”. Nghẹn ngào, cay đắng, xót xa – bấy nhiêu tâm trạng đối lập với Kiều .Tuy trao duyên cho em Vân, nhờ em “ thay lời nước non ” với chàng Kim, Kiều vẫn thấy mình chịu muôn vàn tội lỗi nên nàng đã gửi lại “ trăm nghìn cái lạy ” cho “ tình quân ” – người đã cùng nàng trải qua bao kỷ niệm tình yêu nồng nàn, say đắm, đã cùng nàng thề nguyền trăm năm bên nhau mà sau cuối lại bị nàng phản bội-mà vẫn cảm thấy chưa đủ. Trước đây ít phút, nàng đã “ lạy ” em Vân của mình để cầu xin em nối duyên với chàng. Khác hẳn với cái lạy “ mang ơn ”, cái “ lạy ” này là cái lạy tạ tội vô cùng thống thiết. Trong tình cảnh này, Kiều vẫn không hề làm gì hơn ngoài sự tạ tội. Và cái lạy đó so với Kiều đã kết thúc mối tình đầu ngắn ngủi, đầy hụt hẫng. Câu “ Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi ” Kiều thốt lên sao mà thấm đượm vị chua chát, cay đắng của sự chia tay lứa đôi. Đến đây, Kiều mới thấm thía nỗi đơn độc và số phận của mình giữa cõi đời bất công :
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng
Đó là lời oán trách, lời than oán số phận “ bạc như vôi ” của mình. Lời than oán của Kiều không ai hoàn toàn có thể vấn đáp được, đó là một lời than oán cay đắng, vô vọng, kêu lên chỉ để oán trách trời mà thôi ! Rồi đây số phận của Kiều sẽ trôi dạt như bông hoa xinh xắn đã “ đành trôi ” trên dòng nước dơ bẩn, nhơ nhớp chảy cuốn xiết, lỡ làng, không thể nào cứu vãn được nữa. “ Nước chảy hoa trôi ” là cảnh xuân đã hết, hoa rụng, tuyết tan, nghĩa là tuổi thanh xuân trinh trắng và xinh xắn của Kiều đã chấm hết từ đây. Và lúc đó, trong những tích tắc sau cuối của cuộc trao duyên, Kiều cất tiếng gọi tình nhân :
Ôi Kim Lang! Hỡi Kim Lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!
“ Thôi thôi ” là tiếng than tiếc rẻ, dằn vặt. “ Thôi thôi ” cũng là tiếng xác nhận sự tệ bạc của mình. Tiếng gọi của nàng như một tiếng kêu chới với và vô vọng do tại không có hồi âm. Kiều đã gắng gượng đến phút sau cuối, lấy rất là mình để thốt lên những tiếng kêu sau cuối – tiếng kêu than oán, kêu cứu của một người phụ nữ “ tài hoa bạc mệnh ” trong xã hội phong kiến. Sau tiếng kêu não lòng ấy, Kiều ngất đi, kết thúc cuộc trao duyên đầy chất trữ tình : ” Cạn lời hồn ngất máu sau-Một hơi tĩnh mịch đôi tay giá đồng ”Đoạn thơ “ Trao Duyên ” đúng là Kiều đã nói hết lời ( “ cạn lời ” ). Lời trao duyên như nói một lời trăn trối, vĩnh biệt. Trước lời trao duyên, tình yêu thật mặn nồng, say đắm, niềm hạnh phúc, sau lời trao duyên mình đã trắng tay, đôi lứa chia tay, tình yêu tan vỡ. Trước khi trao duyên mình là người sống, sau khi trao duyên mình là hồn oan nơi chín suối. Bằng năng lực tuyệt vời của mình, Nguyễn Du tưởng tượng rất rõ và biểu lộ rất thành công xuất sắc số phận thảm kịch, nội tâm rối bời, tâm trạng đau khổ, dằng dặc, cay đắng, xót xa và vô vọng trong cuộc trao duyên của Kiều với việc sử dụng một cách khôn khéo, tinh xảo, tinh tế từ ngữ, nhiều giải pháp thẩm mỹ và nghệ thuật thích hợp, tích hợp linh động lời kể với lời tự tình, lời độc thoại, … …, làm cho đoạn “ Trao duyên ” trở thành đoạn thơ lâm li nhất trong Truyện Kiều. Và đó cũng là nguyên do vì sao Truyện Kiều trở thành bất hủ !
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 5
Truyện Kiều – một thi phẩm bất hủ của tác giả Nguyễn Du, được viết dựa vào một tác phẩm cổ Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân, một tác giả sống vào đời nhà Thanh, Trung Quốc. Truyện kể về cuộc sống đầy đau thương mất mát của Thuý Kiều, trải qua muôn vàn sóng gió, khổ hạnh, chết đi sống lại, … ở đầu cuối niềm hạnh phúc cũng mỉm cười với nàng. 8 câu cuối bài thơ đã bộc lộ được toàn bộ nỗi lòng của Kiều .Thuý Kiều một người con hiếu hạnh, tài đức vẹn toàn .Vì phải cứu mái ấm gia đình, nàng đành phải bán mình chuộc cha. Nhưng làm vậy thì nàng đã phản bội lời thề nguyền thuỷ chung, son sắc với tình lang Kim Trọng. Tình thế ép buộc nàng đành nhờ cậy em ruột là Thuý Vân, xem như chị trao duyên lại cho em, nhờ em thực thi lời thề của mình với Kim Trọng dù rằng Thuý Kiều rất đau đớn, day dứt tâm can và nhắn nhủ với em mình như thể rằng chị sắp đi xa vĩnh viễn “ một đi không trở lại ”. Bốn câu thơ tưởng chừng như Thuý Kiều đang trăn trối nói về ngày sau khi mình chết đi. Mai sau em “ đốt lò hương ”, nhìn thấy trời “ hiu hiu gió ” thì hồn chị đã về : Hồn chị đã về đây, mang nặng nỗi thống khổ của một kẻ phụ tình. Trước khi thát oan, nàng đồng ý cho thân nát để đền cho người bạn tình chung thuỷ vì tội đã phản bội lại lời thề nguyền .Nhưng làm vậy thì nàng đã phản bội lời thề nguyền thuỷ chung, son sắc với tình lang Kim Trọng. Tình thế ép buộc nàng đành nhờ cậy em ruột là Thuý Vân, xem như chị trao duyên lại cho em, nhờ em triển khai lời thề của mình với Kim Trọng dù rằng Thuý Kiều rất đau đớn, day dứt tâm can và nhắn nhủ với em mình như thể rằng chị sắp đi xa vĩnh viễn “ một đi không trở lại ” .Bốn câu thơ tưởng chừng như Thuý Kiều đang trăn trối nói về ngày sau khi mình chết đi. Mai sau em “ đốt lò hương ”, nhìn thấy trời “ hiu hiu gió ” thì hồn chị đã về :Hồn chị đã về đây, mang nặng nỗi thống khổ của một kẻ phụ tình. Trước khi thát oan, nàng đồng ý cho thân nát để đền cho người bạn tình chung thuỷ vì tội đã phản bội lại lời thề nguyền. Nỗi day dứt ấy chị vẫn mang theo xuống cửu tuyền. Hôm nay chị trở lại thì đã “ âm khí và dương khí cách biệt đôi đường ” không hề nói được gì, chỉ xin rảy cho chén nước để oan hồn chị được siêu thoát. Khát vọng, nhu yếu của con người và trong thực tiễn đời sống mà con người phải đương đầu : người đàn bà trong câu truyện chỉ mong có một đời sống ( bình yên, ấm cúng, mong những đứa con của chị được ăn no, muốn được thấy cảnh vợ chồng con cháu quây quần bên nhau để có những giờ phút vui tươi .Nhìn lại thực tại, nghĩ đến tình quân nàng nhắn nhủ đôi lời tâm sự, giãi bày :
Bây giờ trâm gãy bình tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi.
Giờ đây mọi chuyện đã tan vỡ, lỡ làng, nói làm thế nào hết những tình cảm tha thiết, da diết, những kỉ niệm ngọt ngào ân ái rất lâu rồi đã trao nhau. Thôi thì thiếp đành cam gật đầu số phận, tơ duyên ngắn ngủi, niềm hạnh phúc quá mong manh, kiếp này đã lỡ phu thê, thiếp xin bái biệt đi về âm tính. Lời nhắn nhủ vừa mang nỗi hụt hẫng, vừa cam chịu chỉ “ có ngần ấy thôi ” rất ít quá chàng ơi, nhưng không thể nào lê dài thêm được nữa. Khát vọng, nhu yếu của con người và trong thực tiễn đời sống mà con người phải đương đầu : người đàn bà trong câu truyện chỉ mong có một đời sống ( bình yên, ấm cúng, mong những đứa con của chị được ăn no, muốn được thấy cảnh vợ chồng con cháu quây quần bên nhau để có những giờ phút vui tươi. Thế nhưng, chị lại phải đương đầu với một thảm kịch mái ấm gia đình : luôn bị người chồng đánh đập, hành hạ một cách tàn ác. Và dù rất thương con, muốn bảo vệ những con, tránh cho chúng khỏi bị tổn thương thì chị vẫn khiến những đứa con đầu lòng, bị tổn thương vì phải tận mắt chứng kiến cảnh bố đánh mẹ. Tình cảm đạo đức và hành vi trái đạo đức : thằng Phác vì thương mẹ, muôn bênh vực mẹ nhưng do còn non nớt trong nhận thức và bồng bột trong cách ứng xử nên đã có một hành vi khù khờ là xông vào đánh bố, thậm chí còn cầm dao định đâm bố. Nếu hành vi này không được ngăn cản sẽ khiếm thảm kịch chồng chất nên thảm kịch vốn đã rất nặng nề stress trong đời sống của mái ấm gia đình ấy. Với những hành vi này, Phác vốn là đứa con thương mẹ, là chỗ dựa, niềm an ủi cho người mẹ lại trở thành một mũi dao đâm thẳng vào lòng mẹ nó để làm nhỏ xuống những giọt nước mắt .Câu thơ chứa chan tình cảm, xót xa đau cho kiếp số phũ phàng, chua chát – lời thơ như hờn oán, trách móc than thân trách phận :
Phân sao phận bạc như vôi?
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.
Lời thơ uất nghẹn, phận gì ? mà bạc như vôi ? Phận trâu ngựa, kiếp chó mèo chứ không phải là phận người, kiếp người nữa. Vì phải cứu mái ấm gia đình, nàng đành phải bán mình chuộc cha. Nhưng làm vậy thì nàng đã phản bội lời thề nguyền thuỷ chung, son sắc với tình lang Kim Trọng. Tình thế ép buộc nàng đành nhờ cậy em ruột là Thuý Vân, xem như chị trao duyên lại cho em, nhờ em thực thi lời thề của mình với Kim Trọng dù rằng Thuý Kiều rất đau đớn, day dứt tâm can và nhắn nhủ với em mình như thể rằng chị sắp đi xa vĩnh viễn “ một đi không trở lại ”. Bốn câu thơ tưởng chừng như Thuý Kiều đang trăn trối nói về ngày sau khi mình chết đi. Mai sau em “ đốt lò hương ”, nhìn thấy trời “ hiu hiu gió ” thì hồn chị đã về : Hồn chị đã về đây, mang nặng nỗi thống khổ của một kẻ phụ tình. Trước khi thát oan, nàng đồng ý cho thân nát để đền cho người bạn tình chung thuỷ vì tội đã phản bội lại lời thề nguyền. Cuộc đời quá cay đắng, đen bạc hay xã hội quá bất công, tàn tệ với con người tài sắc vẹn toàn như Thuý Kiều. Đành rằng cuộc sống “ nước chảy hoa trôi ” nhưng cũng có số lượng giới hạn thôi chứ sao mà quá bi đát, quá phũ phàng đến vậy. Quay về với thực tại Thuý Kiều như bừng tỉnh, thốt lên :
Ôi Kim Lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!
Việc “ trao duyên ” đã thành, việc bán mình cũng đã xong, thì thảm kịch của Thuý Kiều cũng đến. “ Ôi ”, “ Hỡi ” Kim Lang, Thuý Kiều gọi tên tình nhân lần sau cuối trong nước mắt nhạt nhoà, nàng ôm nỗi đau giằng xé tâm can khi biết chắc như đinh rằng từ đây nàng đã mất chàng Kim mãi mãi. Vì phải cứu mái ấm gia đình, nàng đành phải bán mình chuộc cha. Nhưng làm vậy thì nàng đã phản bội lời thề nguyền thuỷ chung, son sắc với tình lang Kim Trọng. Tình thế ép buộc nàng đành nhờ cậy em ruột là Thuý Vân, xem như chị trao duyên lại cho em, nhờ em thực thi lời thề của mình với Kim Trọng dù rằng Thuý Kiều rất đau đớn, day dứt tâm can và nhắn nhủ với em mình như thể rằng chị sắp đi xa vĩnh viễn “ một đi không trở lại ”. Bốn câu thơ tưởng chừng như Thuý Kiều đang trăn trối nói về ngày sau khi mình chết đi. Mai sau em “ đốt lò hương ”, nhìn thấy trời “ hiu hiu gió ” thì hồn chị đã về : Hồn chị đã về đây, mang nặng nỗi thống khổ của một kẻ phụ tình. Trước khi thát oan, nàng gật đầu cho thân nát để đền cho người bạn tình chung thuỷ vì tội đã phản bội lại lời thề nguyền .Sự thật ấy làm cho Thuý Kiều kêu lên thống thiết “ thôi thôi ” một cách vật vã, đớn đau “ đứt từng đoạn ruột ”. Điều đó cho ta thấy được tình cảm của Thuý Kiều dành cho Kim Trọng vô cùng lớn, vô cùng sâu đậm, chung thuỷ sắc son .Sự “ hi sinh ” của Thuý Kiều làm cho người đời cảm phục, tình cảm của Thuý Kiều làm cho tất cả chúng ta trân quý yêu thương. Đó là điểm sáng chói ngời trong phẩm giá con người Thúy Kiều, khiến cho nàng sống mãi trong lòng người đọc .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 6
Trao Duyên là một trong những đoạn trích cảm động, đau thương nhất trong Truyện Kiều, ở đó Nguyễn Du đã biểu lộ năng lực chớp lấy tâm lí nhân vật tài tình, đồng thời thấy được thảm kịch tình yêu, thảm kịch nỗi đau tâm hồn đầy giằng xé của Thúy Kiều khi trao duyên cho Thúy Vân. Đặc biệt là 8 câu thơ cuối .
“Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân”
Sự thức tỉnh của Thúy Kiều về nỗi đau của đời mình, để thấm thía hơn hiện thực mối tình xinh xắn sâu nặng tha thiết với chàng Kim giờ chỉ đành bỏ ngỏ, không hề tái hồi, dẫu có ghép lại thì cũng không còn được như xưa. “ Kể làm thế nào xiết muôn vàn ái ân ”, trái chiều giữa cái giờ đây và cái khi nào. Cái giờ đây là hiện tại đớn đau, cái khi nào là mảnh tình một thuở muôn vàn ái ân. Hạnh phúc với Kiều lúc này chỉ là một tương lai u ám và đen tối xa xăm chỉ hoàn toàn có thể cảm thấy mà không nhìn thấy .
“Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng”
“ hồng nhan bạc mệnh ”, câu nói ấy có vẻ như ám cả vào nàng, vào cuộc sống nàng, suốt đời ôm lấy kiếp long đong. Chính xã hội phong kiến kim tiền giả dối, thối nát và gian ác đã đẩy Kiểu đến bước đường cùng đầy đau đớn này, nhưng dù như vậy phận nữ nhi thường tình, nàng còn hoàn toàn có thể làm gì hơn được nữa, nàng cũng đành bất lực “ đã đành ” như một lời than phiền, cam chịu số phận đớn đau. Câu thơ như lời đối thoại, mà cũng như lời độc thoại đớn đau đến tột cùng, Kiều than cho số kiệp đen bạc, thân phận bèo bọt của mình, cũng giống như biết bao nhiêu kiếp hồng nhan bạc mệnh khác bị cuống vào guồng quay oan nghiệt của xã hội phong kiến. Câu thơ vang lên nặng nề, ai oán như một lời nghi vấn nghìn năm thiên cổ, như thay cho lời nói của biết bao số kiếp bạc mệnh khác .Nhưng trong đỉnh điểm của nỗi đau riêng lắng của mình, Kiều lại nghĩ đến chàng Kim. Tên Kim Trọng vang lên lúc này, như một tiếng kêu thương của một người đang chới với trước bờ vực thẳm của đời mình :
“Ơi Kim Lang! Hỡi Kim Lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Sự thực là có một Thúy Kiều đã chết, đó là cái chết trong tâm hồn, cái chết của mối tình đầu chưa toàn vẹn suốt 15 năm lưu lạc mãi vẫn tan nát cõi lòng. Rõ ràng trong đau đớn Kiều vẫn hướng về Kim Trọng, vẫn một lòng thủy chung son sắt với chàng, thế nhưng nàng vẫn nhận mình là người bạc nghĩa, khiến nỗi đau như đang dấy lên không ngớt trong lòng nàng. Sau những dòng tâm tư nguyện vọng quằn quại, nỗi đau về tình yêu tan vỡ trào dâng trong trái tim Kiều. Sau cả một đêm thức trắng, thể xác mệt nhọc, tâm hồn, trái tim tan nát, Kiều có vẻ như không hề trụ vững được nữa :
“Cạn lời hồn ngất máu say
Một hơi lạnh ngắt, đôi tay giá đồng”
Trong tột cùng của nỗi đau, ta vẫn thấy tỏa sáng một tình yêu cao đẹp, đẹp đến đau thương, bi thương cho số kiếp nàng Kiều, “ hồn ngất máu say ”, “ hơi lạnh ngắt ”, tổng thể những cách diễn đạt như ghim những khắc khoải vào lòng người đó, đã trở thành niềm đau đáu tâm can, làm cồn lên những dày xé bất tận trong lòng người đọc về cái kết quá đỗi bi thương, cũng vì một trái tim yêu quá sâu nặng, tha thiết đến quặn thắt của Kiều. Với nàng, tình yêu cho chàng Kim là lẽ sống, giờ đây lẽ sống ấy đã không còn, sự thực chẳng khác nào, sống không bằng chết .Nếu không có một trái tim đồng cảm với nàng kiều, sao Nguyễn Du hoàn toàn có thể viết những câu thơ như rỉ máu đầu ngọn bút như vậy, trang văn, từng nhịp thơ, lời thơ như tiếng lòng gào thét, cũng đầy uất nghẹn, bế tắc của Thúy Kiều. Đó thực sự là sự đồng điệu đến từng điệu hồn tế vi nhất của tác giả và nhân vật .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 7
Trao duyên là một trong những đoạn trích cảm động, đau thương nhất trong siêu phẩm Truyện Kiều, ở đó Nguyễn Du đã biểu lộ năng lực chớp lấy tâm lí nhân vật tài tình, đồng thời cho ta thấy được thảm kịch trong tình yêu, thảm kịch nỗi đau về tâm hồn của Thúy Kiều khi trao duyên cho Thúy Vân, đặc biệt quan trọng là 8 câu thơ cuối :
“Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân,
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.
Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Nguyễn Du tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên. Quê cha ở Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh thành phố Hà Tĩnh, quê mẹ ở TP Bắc Ninh, nhưng ông lại được sinh ra ở Thăng Long nhờ đó, Nguyễn Du thuận tiện tiếp thu tinh hoa của nhiều nền văn hóa truyền thống. Tác giả là con của một mái ấm gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan to, có truyền thống cuội nguồn làm thơ văn và mê hồn ca kĩ. Ông sinh ra và lớn lên trong thời kì lịch sử vẻ vang đầy dịch chuyển kinh hoàng của xã hội phong kiến. Cuộc đời đầy rẫy thảm kịch, Nguyễn Du sớm mồ côi cả cha lẫn mẹ, phải ở với anh trai là Nguyễn Khản. Gia đình tan tác, bản thân ông cũng đã từng lưu lạc “ mười năm gió bụi ” ở quê vợ Tỉnh Thái Bình. Nhưng chính những cơ cực, khó khăn vất vả đó đã hun đúc cho ông vốn sống quý giá và sự am hiểu thâm thúy vốn văn hóa truyền thống dân gian. Nguyễn Du làm quan dưới hai triều Lê và Nguyễn. Ông là vị quan thanh liêm, được nhân dân tin yêu, quý trọng. Sự nghiệp văn học của ông rất đồ sộ với những siêu phẩm ở nhiều thể loại : thơ chữ Hán, Nguyễn Du có 3 tập gồm Thanh Hiên thi tập, Nam trung tạp ngâm, Bắc hành tạp lục. Thơ chữ Nôm, Nguyễn Du có hai siêu phẩm Truyện Kiều và Văn tế thập loại chúng sinh. Đoạn trích Trao duyên mở màn từ câu 723 đến 756 của Truyện Kiều .Sau khi thuyết phục Thúy Vân nhận lời, trao duyên trao kỉ vật và dặn dò em. Kiều đang sống mà cảm thấy như mình đã chết, đang nói với em mình mà không biết đang nói với ai, Kiều rơi vào trạng thái độc thoại nội tâm. Nỗi xấu số hiện lên thật rõ khiến Kiều rơi vào cảm xúc vô cùng vô vọng :
“Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân”
“ Trâm gãy gương tan ” gợi sự đổ vỡ của tình yêu cũng như cõi lòng tan nát của Thúy Kiều. Việc sử dụng hình ảnh ước lệ đạt hiệu suất cao cao, trải qua hình ảnh ấy tác giả đã cho thấy sự nhận thức thâm thúy của nàng Kiều về thảm kịch hiện tại. Những ngày tháng trong quá khứ Kiều đã rất niềm hạnh phúc với Kim Trọng – mối tình đầu đẹp như hoa như mộng, giờ đây chỉ còn lại những đau đớn không nói thành lời. “ Trâm ” và “ gương ” là hai hình ảnh vốn tượng trưng cho sự đẹp tươi của người con gái đến tuổi chú ý nhan sắc của bản thân. Những gì Kiều trân trọng lâu nay, nâng niu từng tí một để mong có một ngày ở bên Kim Trọng mãi mãi vậy mà chỉ trong phút chốc toàn bộ những mong ước, hy vọng đã vỡ tan tành. Kiều đã nhận của chàng Kim “ muôn vàn ái ân ” nhiều đến nỗi “ kể làm thế nào xiết ” vậy mà giờ đây lại thất hứa, Kiều nghẹn ngào, cay đắng, xót xa cho thân phận của mình. Nguyễn Du đã mở ra hai chiều thời hạn hiện tại và quá khứ. Quá khứ thì “ muôn vàn ái ân ” đầy niềm hạnh phúc trong khi ấy hiện tại thì đầy đau khổ, lỡ làng và tệ bạc. Sự trái chiều nhấn mạnh vấn đề, khắc sâu thảm kịch, nỗi đau của Kiều, càng nuối tiếc quá khứ đẹp tươi bao nhiêu thì thực tại càng bẽ bàng, hụt hẫng bấy nhiêu .Mọi chuyện giờ đây đã lỡ, Kiều không hề làm cho mọi thứ quay trở lại bình yên như xưa cũ mà chỉ tìm cách động viên, an ủi bản thân mình cũng như tình nhân :
“Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!”
Lời nhận tội của nàng thật đáng thương, tội nghiệp. Trăm nghìn cái lạy cho “ tình quân ” – người đã cùng nàng trải qua bao kỷ niệm tình yêu thiết tha, nồng nàn, say đắm, đã cùng nhau thề nguyền trăm năm bên nhau vậy mà sau cuối nàng lại phản bội. Trước đó nàng đã “ lạy ” em của mình để cầu xin em nối duyên với chàng. Nhưng cái “ lạy ” lần này là cái lạy mang ơn, là cái lạy tạ tội vô cùng thống thiết. Trong tình cảnh này, Kiều vẫn không hề làm gì hơn ngoài sự tạ tội. Và cái lạy đó so với Kiều đã kết thúc mối tình đầu ngắn ngủi, đầy hụt hẫng. “ Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi ” Kiều thốt lên sao mà thấm đượm vị chua chát, cay đắng của sự chia tay. Đến đây, Kiều mới thấm thía nỗi đơn độc và số phận của mình giữa cõi đời bất công. Kiều cất lên lời oán trách sự vô tình, khắc nghiệt của cuộc sống, than vãn cho số phận éo le, tệ bạc của mình không hề giữ nổi niềm hạnh phúc :
“Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng”
“ Phận bạc như vôi ” là số phận hẩm hiu, đen bạc. Đó là lời oán trách, lời than oán số phận của Kiều mà không ai hoàn toàn có thể thấu hết được, là một lời than oán cay đắng, vô vọng. Rồi đây số phận của Kiều sẽ trôi dạt như bông hoa đẹp tươi đã “ đành trôi ” trên dòng nước dơ bẩn, nhơ nhớp chảy cuốn xiết, lỡ làng, không thể nào cứu vãn được nữa. “ Nước chảy hoa trôi ” là cảnh xuân đã hết, hoa rụng, tuyết tan, nghĩa là tuổi thanh xuân trinh trắng của Kiều đã chấm hết từ đây. Trước khi thán oan, nàng đồng ý cho thân nát để đền cho người bạn tình chung thuỷ vì đã phản bội lời thề nguyền. Cuộc đời quá cay đắng hay xã hội quá bất công, hung tàn với con người tài sắc vẹn toàn như Thuý Kiều. Đành rằng cuộc sống “ nước chảy hoa trôi ” nhưng cũng có số lượng giới hạn thôi chứ sao mà bi đát quá, phũ phàng quá. Kiều quên đi nỗi đau của mình mà nghĩ nhiều đến người khác, đó chính là đức quyết tử cao quý. Chính Kiều là người nhận thức được rõ nhất về cuộc sống mình, vì vậy nỗi đau càng thêm xót xa .Trong đỉnh điểm của nỗi đau riêng đang cào xé trong tim mình, Kiều lại nghĩ đến chàng Kim. Tên Kim Trọng vang lên lúc này như một tiếng kêu đáng thương của một người đang chới với trước bờ vực thẳm của đời mình :
“Ơi Kim Lang! Hỡi Kim Lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Nhịp thơ 3/3, 2/4/2 vừa da diết vừa nghẹn ngào như những tiếng nấc không thành tiếng. Thán từ “ Ôi, hỡi ” là những tiếng kêu đau đớn, vô vọng của Kiều. Hai lần nhắc đến Kim Lang cho thấy sự tức tưởi, nghẹn ngào, đau đớn đến mê sảng. Sự đau đớn của Kiều được đẩy lên đỉnh điểm, tình cảm giờ đây ép chế cả lí trí. Nàng không hề nghĩ được gì nữa chỉ biết kêu tên tình nhân trong nỗi đau đớn đến cùng cực. Sự thật làm cho Thuý Kiều kêu lên thống thiết “ thôi thôi ” một cách vật vã, đớn đau đứt từng đoạn ruột. Điều đó cho ta thấy được tình cảm của Thuý Kiều dành cho Kim Trọng vô cùng lớn, vô cùng sâu đậm, chung thuỷ sắc son .Bằng thẩm mỹ và nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật, sử dụng những từ ngữ tinh xảo, đắt giá, những thành ngữ giàu sức gợi cùng với việc sử dụng những thủ pháp ẩn dụ, so sánh, liệt kê, trái chiều Nguyễn Du đã bộc lộ rất thành công xuất sắc số phận thảm kịch, nội tâm rối bời, tâm trạng đau khổ, cay đắng, xót xa và vô vọng trong cuộc trao duyên của Thúy Kiều. Bằng năng lực của mình tác giả đã làm cho đoạn “ Trao duyên ” trở thành đoạn thơ bi đát nhất trong Truyện Kiều, đó cũng là nguyên do Truyện Kiều vẫn còn nguyên giá trị dù đã trải qua khoảng chừng thời hạn rất lâu rồi .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 8
Mối tình Kim – Kiều buổi bắt đầu ngỡ sẽ nên duyên đẹp, nhưng số phận đưa đẩy, để cứu cha và em mình, Kiều buộc phải bán thân. Lời hẹn thề cùng vật đính ước, Kiều đánh ngậm ngùi gửi trao cho em gái Thúy Vân. Tình cảm và lý trí xích míc, Kiểu vừa đau, vừa xót, vừa thương. Đoạn trích Trao duyên đã bộc lộ rất rõ tâm trạng ấy của nàng Kiều, đặc biệt quan trọng, đọc 8 câu cuối đoạn trích ta khóc khỏi xót xa trước những lời thấu tâm can của Kiều :
“Bây giờ trâm gãy gương tan
Kế làm sao xiết muôn vàn ái ân.
…
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây.”
Lời thề nguyền đêm xưa con đó, vậy mà bây giờ đây tình đôi ta vụn vỡ, chia lìa “ trâm gãy, gương tan ”. Tình yêu đẹp biết bao vậy mà phải chia đôi ai khiến lòng người đau đớn, xót xa. Hơn thế nữa, Kiều là phận gái, lại là người nặng tình nghĩa, thủy chung, nàng càng đau gấp bội. Buộc phải trao duyên cho em là lựa chọn ở đầu cuối của Kiều dù lòng chẳng đặng, thực tại phũ phàng quá, trái tim nàng, cõi lòng nàng tan nát. Mỗi lời thốt ra như một lời ai oán khóc thương cho phận mình, cho cuộc tình mình :
“Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi
Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy, hoa trôi lỡ làng”
Những thành ngữ “ phận bạc như vôi ” “ nước chảy hoa trôi ” được tác giả vận dụng vào thơ để đặc tả thân phận đen bạc, chìm nổi, lênh đênh của nàng Kiều. Xã hội bất công, lòng người gian dối đã đọa đày nàng vào chỗ tối tăm, đây tình yêu nàng vào cuộc tơ duyên “ ngắn ngủi ”. Trước sự phũ phàng của số phận, nàng dù rất muốn nhưng không thể nào đấu tranh, đành ngậm ngùi đồng ý “ Đã đánh nước chảy hoa trôi lỡ làng ” .Thương biết bao số phận lênh đênh của người phụ nữ phong kiến, cuộc sống may rủi không do mình lựa chọn :
“Thân em như trái bần trôi
Gió dập, sóng dồi biết tấp vào đâu”.
Thúy Kiều ví mình như hoa giữa dòng, vô định, nhỏ bé, mong lung giữa bát ngát sóng nước. Hoa “ lỡ làng ” mối duyên đẹp rồi sẽ đi về đâu, có đến được bến bờ hay mãi lênh đênh giữa dòng nước lớn .Càng nghĩ càng đau đớn, tâm can nàng Kiều nặng trĩu, nàng thương mình một mà thương Kim Trong mười. Nàng thấy bản thân đã phụ lòng kẻ tri âm, Kiều thốt lên lời xin lỗi đẫm nước mắt :
“Ơi !Kim Lang! Hỡi Kim Lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Các thán từ ơi, hỡi, phối hợp với hai tiếng Kim Lang nặng lòng tha thiết, có vẻ như bao nhiêu tình cảm dành cho Kim, Kiều đã dồn hết vào trong hai tiếng gọi ấy. Kiều tự nhận lỗi về mình, tự nhận mình là kẻ tệ bạc tấm lòng chàng Kim để rồi đau đớn, cay đắng trào dâng, cồn cào trong trái tim nàng :“ Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây ”Lời xin lỗi ở đầu cuối đau xót đến nghẹn ngào của Kiều khiến ai cũng phải xót thương. Trước chàng Kim, Kiều không đổ lỗi cho số phận hay thực trạng mà nàng tự nhận lỗi về mình. Điều đó cho thấy được tâm tư nguyện vọng và tấm lòng của nàng. Nàng không còn nghĩ đến nỗi đau của mình nữa mà mọi lắng lo đều hướng đến chàng Kim – người nàng vốn vẫn hết mực yêu quý .8 câu thơ cuối bài là một nốt nhạc trầm sâu lắng của đoạn trích. Kiều thương Kim Trọng bao nhiêu thì người đọc càng thương Kiều bấy nhiêu. Và trên hết, con là sự cảm phục một người con gái có cốt cách cao quý, trọng nghĩa, trọng tình .
Xem thêm: lợi ích của việc đi bộ văn nghị luận
Phân tích 8 câu cuối đoạn trích Trao duyên trích Truyện Kiều của Nguyễn Du gồm dàn ý chi tiết kèm theo 8 bài văn mẫu hay nhất. Qua đó giúp các bạn lớp 10 có thêm nhiều tư liệu tham khảo, trau dồi vốn từ củng cố kỹ năng viết văn ngày một hay hơn.
Phân tích 8 câu thơ cuối đoạn trích Trao duyên giúp các bạn cảm nhận được nỗi đau đớn và tuyệt vọng của Thúy Kiều đến cùng cực, nàng nghĩ về Kim Trọng và càng đau xót hơn. Bên cạnh đó các em tham khảo thêm nhiều bài văn hay khác tại chuyên mục Văn 12. Chúc các bạn học tốt.
Dàn ý nghiên cứu và phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên
Dàn ý số 1
I. Mở bài:
- Giới thiệu tác giả Nguyễn Du và Truyện Kiều: Nguyễn Du là đại thi hào dân tộc danh nhân văn hóa thế giới, Truyện Kiều được xem là kiệt tác của nền văn học được dịch ra nhiều thứ tiếng.
- Giới thiệu đoạn trích Trao duyên: Vị trí, nội dung
- Đoạn cuối 8 câu cuối đoạn: Tâm trạng đau đớn đến cùng cực của Thúy Kiều khi hướng về tình yêu của mình và Kim Trọng.
- Trích dẫn thơ:
II. Thân bài:
* Tám câu thơ cuối : Kiều quay trở lại thực tại đau xót khi nhớ tới Kim Trọng– Hình thức : Lời thơ chuyển từ đối thoại sang độc thoại– Tâm trạng : Nàng ý thức rõ về cái hiện hữu của mình : “ trâm gãy gương tan ”, “ tơ duyên ngắn ngủi ”, “ phận bạc như vôi ”, “ nước chảy hoa trôi lỡ làng ”→ Hình ảnh gợi tả số phận đầy đau khổ, dở dang, bạc nghĩa, lênh đênh trôi nổi– Nghệ thuật trái chiều : quá khứ > < hiện tại→ Khắc sâu nỗi đau của Kiều trong hiện tại .– Các hành vi
- Nhận mình là “người phụ bạc”
- Lạy: cái lạy tạ lỗi, vĩnh biệt khác với cái lạy nhờ cậy lúc đầu
- Hai lần gọi tên Kim Trọng: tức tưởi, nghẹn ngào, đau đớn đến mê sảng.
→ Kiều quên đi nỗi đau của mình mà nghĩ nhiều đến người khác, đó chính là đức quyết tử cao quý
* Tóm lại: 8 câu cuối đoạn
- Nội dung: Tâm trạng đau đớn đến cùng cực của Thúy Kiều khi hường về tình yêu của mình và Kim Trọng.
- Nghệ thuật: Sử dụng từ ngữ biểu cảm, thành ngữ, câu cảm thán, các điệp từ.
III. Kết bài:
- Khái quát nội dung và nghệ thuật của đoạn trích
- Trình bày suy nghĩ, cảm nhận của bản thân: Đây là trích đoạn hay và cảm động nhất của Truyện Kiều, đem lại nhiều xúc cảm nơi người đọc.
Dàn ý số 2
1. Mở bài
– Giới thiệu tác giả Nguyễn Du, tác phẩm Truyện Kiều, đoạn thơ Trao duyên và 8 câu thơ cuối đoạn .Lưu ý : học viên tự lựa chọn cách dẫn mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào năng lượng của bản thân .
2. Thân bài
Bây giờ trâm gãy tình tan
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân
– Câu nói thốt lên trong sự cay đắng, nghiệt ngã của số phận. Bao nhiêu kỉ niệm đẹp giữa hai người giờ đây chỉ còn là kí ức .– Sự hụt hẫng, hụt hẫng về một thời yêu nhau say đắm của hai người → hụt hẫng cho mối duyên của hai người cũng như hụt hẫng về kỉ niệm mà họ đã từng có với nhau .
“Trăm nghìn gửi lạy tình quân
….……………………………..
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
– Sau khi trao duyên cho Thúy Vân, Kiều bí mật nhắn nhủ đến Kim Trọng : nàng đã phụ tình chàng từ đây. Đó không chỉ là câu nói đau xót khi phải chia tay tình nhân khi tình cảm vẫn còn mặn nồng thâm thúy mà còn là suy tư về đời sống tăm tối phía trước đang chờ đón Kiều .– Tơ duyên của Kiều và Kim chỉ ngắn ngủi có từng ấy, xin gửi lại chàng mối duyên này cho người em là Thúy Vân .– Kiều đã phải thốt lên : “ Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây ! ” đây vừa là lời xin lỗi Kiều gửi đến Kim, vừa là lời oán trách vì phận mình sao đen bạc .→ Kiều không chỉ tâm lý về việc cứu cha và em, trao lại mối duyên của mình cho Vân mà còn tâm lý cho người mình hết lòng yêu thương. Một cô gái nhỏ bé vốn sống bình an nay phải suy tư rất nhiều, không riêng gì thế, đời sống trôi nổi phía trước của nàng cũng khiến người ta vô cùng đau xót về kiếp hồng nhan bạc phận .– Diễn biến tâm lí của Kiều đi qua nhiều cảm hứng khác nhau, từ nghĩ cách cứu cha và em, trao lại mối duyên của mình, đến việc nghĩ cho người mình yêu thương và đến đời sống bấp bênh của nàng sau này khiến người ta không khỏi đau xót .
3. Kết bài
Khái quát lại nội dung, nghệ thuật và thẩm mỹ của 8 câu thơ ; đồng thời khái quát lại giá trị của đoạn thơ và cả tác phẩm .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 1
Dù chỉ là một trích đoạn ngắn từ “ Truyện Kiều ” nhưng “ Trao duyên ” đã góp thêm phần bộc lộ thành công xuất sắc những vẻ đẹp của nhân vật Thúy Kiều và kĩ năng sáng tác của thiên tài Nguyễn Du. Đoạn trích là tiếng lòng tha thiết của Kiều về thực trạng bi đát của mái ấm gia đình, của phận mình và của tình yêu đầu đời đẹp tươi. Đặc biệt, khi bộc lộ nỗi xót xa của nàng Kiều cho duyên phận với chàng Kim, Nguyễn Du đã gây được ấn tượng trong tám câu thơ cuối đoạn trích :
“Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân,
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.
Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Trong việc cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên nói riêng hay hàng loạt đoạn trích nói chung, người đọc cần nắm được những nét chính về tác giả và tác phẩm .Nguyễn Du ( sinh năm 1765 – mất năm 1820 ) còn được người đời biết đến với tên chữ là Tố Như, hiệu Thanh Hiên. Thể hiện sự tự hào về Nguyễn Du, fan hâm mộ từ bao đời vẫn không ngớt lời ca tụng vì đại thi hào đã có rất nhiều góp phần cho nền văn học nước nhà .Là người con của vùng đất thành phố Hà Tĩnh – vùng đất sản sinh biết bao nhân kiệt cho quốc gia, Nguyễn Du nổi danh với những tác phẩm được sáng tác ở cả chữ Hán và chữ Nôm. Về chữ Hán, ông có những tập thơ nổi tiếng như : “ Thanh Hiên tiền hậu tập ”, “ Nam trung tạp ngâm ”, “ Bắc hành tạp lục ”. Còn về chữ Nôm, hoàn toàn có thể kể đến 1 số ít tác phẩm như : “ Truyện Kiều ”, “ Văn tế thập loại chúng sinh ”, “ Thác lời trai phường nón ” …Sở dĩ gặt hái được nhiều thành công xuất sắc trong sự nghiệp sáng tác là do Nguyễn Du đã dùng vốn sống của mình để phản ánh trong tác phẩm hiện thực cuộc sống, không riêng gì vậy nhà thơ còn thể hiện tấm lòng nhân đạo rất vĩ đại của ông. Thực chất những tác phẩm chữ Hán của ông là những dòng tự sự về cuộc sống đầy sóng gió, thảm kịch của chính ông : những dịch chuyển kinh hoàng của một thời đại lịch sử dân tộc trong tiến trình từ cuối thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX đã khiến mái ấm gia đình sống đời lưu lạc, tan tác .Sống trong xã hội đó, Nguyễn Du được tận mắt tận mắt chứng kiến những ái ố của cuộc sống trải qua hình ảnh của những thân phận nhỏ bé phải chịu cảnh chèn ép hung tàn, gian ác của những thế lực đen tối trong xã hội. Một cách tổng thể và toàn diện, người đọc hoàn toàn có thể cảm nhận được không riêng gì ở những tác phẩm chữ Hán mà trong hàng loạt sáng tác của Nguyễn Du đều hiển hiện rõ ràng tấm lòng chân thành của Nguyễn Du với cuộc sống .Ông phản ánh hiện thực nhưng cốt là để bày tỏ sự cảm thông, san sẻ với những kiếp người sống trong đau khổ triền miên. Trong những phận người mà Nguyễn Du thường viết về họ, ông rất chăm sóc đến những người phụ nữ sống kiếp cầm ca, phải đem tài sắc làm nụ cười cho người đời. Và một thành công xuất sắc lớn mà Nguyễn Du đã làm được ở những sáng tác của mình mà tất cả chúng ta không hề không nhắc tới là ông đã vượt lên một cách ngoạn mục những định kiến của xã hội phong kiến để nỗ lực chứng minh và khẳng định giá trị cao đẹp của con người .Là một đoạn được trích từ “ Truyện Kiều ”, “ Trao duyên ” gồm 34 câu thơ. Đây là những câu thơ nằm ở vị trí từ câu 723 đến câu 756 trong siêu phẩm tác phẩm. Đoạn trích hướng người đọc đến nhân vật TT là Thúy Kiều trong một thực trạng rất đỗi đặc biệt quan trọng : Kiều phải bán mình cho Mã Giám Sinh để chuộc cha sau khi mái ấm gia đình bị vu oan .Trong đêm trước ngày phải xa mái ấm gia đình để theo phường buôn phấn bán hương, Kiều đã nhờ em gái của mình là Thúy Vân thay Kiều trả nghĩa cho Kim Trọng ; phần còn lại của đoạn trích là những dòng viết về tâm tư nguyện vọng nỗi niềm của Thúy Kiều khi nghĩ về cuộc sống mình và khi nhớ đến Kim Trọng .Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta thấy đây là những dòng tâm trạng đau khổ cùng cực của nàng Kiều sau khi Trao duyênSau khi đã nói hết nỗi lòng của mình với em gái, Kiều đã nhìn lại cuộc sống mình rồi đau đớn nhận ra thực sự phũ phàng là so với quá khứ thì hiện tại có một sự trái chiều đến xót xa :
“Bây giờ trâm gãy gương tan
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!”
Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta thấy trong câu thơ trên, việc Nguyễn Du đã sử dụng hình ảnh ước lệ “ trâm gãy gương tan ” đã mang lại sự diễn đạt rất hiệu suất cao. Thông qua hình ảnh ấy, tác giả đã cho thấy sự nhận thức thâm thúy của nàng Kiều về thảm kịch hiện tại. Kiều bàng hoàng chua xót khi so với thời quá khứ – những năm tháng Kiều đã thật niềm hạnh phúc với mối tình đầu đời như hoa như mộng, giờ đây còn lại chỉ là những đau đớn tủi phận khi biết bao nhiêu hẹn ước tươi đẹp trở thành hư vô .“ Trâm ” và “ gương ” vốn tượng trưng cho những hình ảnh xinh xắn của người con gái đến tuổi chú ý đến dung nhan của bản thân khi tình yêu gõ cửa trái tim. Nhưng những gì Kiều trân trọng, nâng niu để mong đến một ngày hoàn toàn có thể cùng Trọng mãi mãi kề bên ( để có thể hiện thực hóa những gì mà nàng và tình nhân đã từng thề nguyền hẹn ước từ thời gian “ Kể từ khi gặp chàng Kim ” – “ Khi ngày quạt ước khi đêm chén thề ” ) bỗng chốc chỉ trong phút giây, tai ương ập đến, tổng thể những mong ước vỡ tan thành mây thành khói .“ Muôn vàn ái ân ” không hề cân đo đong đếm ở miền ký ức thơ mộng có sự hiện hữu của Thúy Kiều và Kim Trọng mà nàng nhắc đến ở câu thơ tiếp theo như càng làm tăng thêm sự trái chiều so với những đau khổ mà nàng vừa nhắc đến ở câu thơ trước đó. Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta thấy nhìn vào tình cảnh của Kiều để thấy những gì mà nàng phải chịu đựng ở độ tuổi xuân sắc lẽ ra vốn vẫn còn được sống trong vòng tay yêu thương, bảo bọc của mẹ cha mới thấy thương, thấy xót hơn cho nàng .Không chỉ bản thân Kiều mà ngay cả người đọc cũng không khỏi lo ngại, hoang mang lo lắng cho những tháng ngày sắp tới mà Kiều phải vượt qua. Đối chiếu giữa thực tại và một thời đã xa, đau khổ có dâng trào thành từng dòng nước mắt thì Kiều cũng không hề làm nó trở về trạng thái bình yên xưa cũ, thế nên nàng chỉ còn hoàn toàn có thể ngậm ngùi để tìm cách an ủi, động viên chính mình và tình nhân :
“Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!”
Nói ra những lời ấy, Kiều thật mong Trọng cũng gật đầu cho duyên tình giữa chàng và Kiều chỉ là những ký ức ngắn ngủi dù tươi đẹp biết bao. Cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta cũng thấy rằng khi cậy nhờ em “ xót tình máu mủ thay lời nước non ” mà giúp nàng giữ duyên, Kiều cũng đã rất thành khẩn khi bảo em “ ngồi lên ” để mình “ lạy ”, giờ đây, lại thêm một lần thành khẩn, nhưng Kiều gửi cái “ lạy ” tạ lỗi đến một người rất quan trọng với nàng là chàng Kim. Từng lời nói, từng hành vi của Kiều được bộc lộ trong thơ đã giúp hiện hữu ở trang viết của Nguyễn Du hình ảnh người con gái mang nặng nghĩa tình với mối tình dang dở nhưng không có cách nào cứu vãn nó .Cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên trong hai câu thơ tiếp theo, có vẻ như Nguyễn Du đã tạo thời cơ đã Kiều hoàn toàn có thể trút hết nỗi lòng mà khóc nức nở cho thân phận của mình :
“Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng”
Có lẽ từ đầu buổi “ trao duyên ” đến thời gian thổn thức trong tiếng khóc nàng, Kiều đã rất cố gắng nỗ lực để kìm giữ rất là hoàn toàn có thể để bình tĩnh nói cho toàn vẹn điều nàng mong ước. Đến khi nhận mong ước em gái thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng có lẽ rằng đã được đồng ý chấp thuận, rồi nàng cẩn trọng dặn dò Thúy Vân, Thúy Kiều mới được cho phép bản thân mình hoàn toàn có thể thương xót cho nàng một cách thành thật nhất, tự nhiên nhất .Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta cũng thấy Kiều tự ý thức được một điều là số phận của nàng không khác gì màu vôi bạc. Trước đây, khi Kiều được sống êm đềm trong mái ấm mái ấm gia đình, Kiều hoàn toàn có thể chưa khi nào tưởng tượng ra được viễn cảnh ê chề giống như ngày thời điểm ngày hôm nay Kiều tận mắt chứng kiến. Nhưng thật lòng mà nói, chắc ngay cả tưởng tượng, Kiều cũng không hẳn tưởng ra những đau khổ phũ phàng lại ập đến cuộc sống mình nhanh vội như vậy, nhanh đến mức Kiều còn chưa kịp trải đời để hoàn toàn có thể ứng phó .Thế nên Kiều phải đối lập với nó trong bàng hoàng và sự hoang mang lo lắng tột độ. Rồi nỗi đau cứ thế mà tăng lên thêm mãi khi Kiều còn nhận thấy một tương lai mù mịt, tăm tối không biết sẽ như thế nào. Cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta cũng thấy rằng Kiều cảm nhận được đó là một tương lai “ nước chảy hoa trôi lỡ làng ”. Tháng ngày sắp tới sầm uất và có lẽ rằng với Kiều, những gì còn lại sau những đau thương đầu đời có lẽ rằng chỉ là những hình ảnh thân thương, quý giá về mái ấm gia đình, tình nhân mà Kiều lưu lại trong trí .Cuối cùng, nỗi đau khổ, vô vọng cứ tuôn trào can đảm và mạnh mẽ thành tiếng gọi tình nhân đầy tha thiết nhưng lại đau đến xé lòng :
“Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Mỗi một thanh âm về tiếng gọi tình nhân mà Kiều thốt lên chắc rằng cũng là ngần ấy lần nàng quặn thắt tâm can mà đau đớn xót xa. Những từ miêu tả sự xót xa tủi phận cứ liên tục Open và được xâu lại thành chuỗi : “ ngắn ngủi ”, “ lỡ làng ”, “ thôi thôi ”, “ Kim lang ”, “ phận sao phận ” đã tạo thành những cơn sóng của đau thương ồ ạt bủa vây lấy người con gái đáng thương mà nàng đã gắng rất là không để cho nó quật ngã .Thế nhưng, có lẽ rằng sức người hạn chế, gắng gượng bao nhiêu nàng cũng không hề che giấu đi những tổn thương mà nàng đang gánh chịu. Vậy nên nỗ lực sau cuối của sự gắng gượng chính là tiếng gọi Kim Trọng để rồi sau đó, nàng nhận lỗi và nói lời tạ từ với Trọng, đó cũng là lời tự trách bản thân mình trong day dứt, dằn vặt .Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, người đọc cũng thấy tiếng kêu thốt lên ấy đã hòa trong tiếng nấc bộc lộ Kiều thương mình nhưng nhiều hơn cả là sự xót xa dành cho chàng Kim. Trong sự tan vỡ của tình yêu của hai người, Kiều nhận hết nghĩa vụ và trách nhiệm, lỗi lầm về mình và tự gán cho mình là kẻ tệ bạc. Việc Kiều lấy hết can đảm và mạnh mẽ để thốt lên lời thú nhận đó đã làm hiện lên ở nàng những vẻ đẹp đáng trân trọng .Đó là vẻ đẹp của người con gái rất đỗi hùng vĩ trong tình yêu, dẫu bị thực trạng xô đẩy, dồn đuổi đến cùng đường để đưa ra quyết định hành động tưởng chừng không hề đau xót hơn nữa – quyết định hành động bán mình. Khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta thấy Kiều vẫn xem mình là người đáng phê phán vì đã bạc nghĩa một tình yêu tuy mới chớm nở nhưng đã rất đậm sâu. Đó chính là phẩm chất đáng quý nơi Kiều khiến ta mỗi lúc mỗi yêu quý nàng hơn .Nhìn tổng thể và toàn diện khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta thấy Nguyễn Du đã nêu bật lên sự tha thiết, trân trọng của Thúy Kiều so với tình yêu trải qua hành vi “ trao duyên ”. Cũng bằng cách biểu lộ đó, Nguyễn Du đã thể hiện rõ những vẻ đẹp ở phẩm chất của người con gái đầu lòng họ Vương : vừa là một mẫu người nêu gương đạo đức khi lấy chữ hiếu làm đầu, vừa là một hình ảnh nữ nhân lý tưởng khi có ý thức và nỗ lực hết mình để bộc lộ thái độ trân trọng, nâng niu dành cho tình yêu đích thực của mình .Bên cạnh những nội dung đã điểm qua ở trên, điều tạo ra sự sự thành công xuất sắc trong việc chuyển tải những thông điệp mà tác giả gửi gắm còn nằm ở nghệ thuật và thẩm mỹ của đoạn trích. Trong đoạn trích này, Nguyễn Du đã vận dụng thật hiệu suất cao nghệ thuật và thẩm mỹ miêu tả tâm lí nhân vật để làm điển hình nổi bật ở nhân vật những phẩm chất đáng trọng. Bên cạnh đó, khi cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên, ta cũng thấy năng lực của đại thi hào Nguyễn Du trong việc lựa chọn hình thức độc thoại nội tâm để bộc bạch những tâm tư nguyện vọng cùng với nỗi niềm chất chứa trong lòng của nàng Kiều .Như vậy, với những ý nghĩa về nội dung và giá trị về thẩm mỹ và nghệ thuật nói trên, đoạn trích “ Trao duyên ” nói chung và tám câu thơ cuối đoạn trích nói riêng đã giúp cho người đọc hoàn toàn có thể phần nào đồng cảm và đồng cảm cho nỗi lòng của nhân vật Thúy Kiều. Đó cũng là tình cảm dành cho những kiếp nữ nhân tài hoa nhưng bị sự cay nghiệt của số phận dồn ép đến tận cùng. Tuy nhiên, phải thừa nhận một điều rằng dù cho tình cảnh có ngang trái, éo le đến nhường nào, ở họ vẫn toát lên những vẻ đẹp đáng quý .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 2
Trao duyên cho em, nỗi đau này ai hoàn toàn có thể thấu cho nàng Kiều. Sau tích tắc vô cùng đau đớn, Kiều rơi vào nỗi đau khổ và vô vọng đến cùng cực, nàng nghĩ về Kim Trọng và càng đau xót hơn, nỗi đau đó được biểu lộ trong tám câu thơ cuối trong đoạn trích : “ Trao duyên ” .Trong tột cùng nỗi đau khổ và vô vọng, Kiều nghĩ về Kim Trọng. Với nàng Kim Trọng là toàn bộ, là niềm tin, kỳ vọng, là niềm an ủi, san sẻ với nàng mọi điều. Tuy nhiên, Kim Trọng lại đang ở cách nàng rất xa, bởi thế cuộc đối thoại này với Kim Trọng chỉ là trong tưởng tượng. Nàng cất lên lời than vô cùng chua xót, đau đớn trước thực tại phũ phàng :
Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân.
Thành ngữ “ Trâm gãy gương tan ” là sự tan vỡ của tình yêu, cũng là sự tan nát trong trái tim Thúy Kiều. Tình yêu với của nàng với Kim Trọng ngày một nâng lên, ngày càng tha thiết thì nỗi đau, sự dằn vặt trong trái tim nàng càng can đảm và mạnh mẽ, càng đớn đau hơn. Lời nàng tạ tội của nàng thật thương tâm : “ Trăm nghìn gửi lạy tình quân / Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi ”. Kiều cất lên lời oán trách số phận, trách sự vô tình, khắc nghiệt của cuộc sống, than vãn cho số phận éo le, mỏng mảnh, tệ bạc của bản thân .
Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.
Hình như lúc này đây tình cảm của nàng đã ép chế cả lý trí. “ Phận bạc ” ở đây được sử dụng như một lời nói lên án cả xã hội phong kiến. Nhưng dù như vậy nàng cũng đành bất lực “ đã đành ” như một lời than vãn, cam chịu số phận đớn đau. Số phận nàng ta cũng phát hiện trong rất nhiều tác phẩm như nàng Vũ Nương xấu số bị chồng ruồng rẫy phải tự vẫn để minh oan, hay những người con gái được phản ánh trong những câu ca dao :
“Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai”
Câu thơ cho thấy thân phận nhỏ bé hơn khi nào hết của nàng Kiều. Hơn thế nữa, câu thơ cũng là lời dự cảm, một lời lo ngại cho tương lai đầy nguy hiểm phía trước. Hình ảnh “ hoa ” vốn là biểu trưng cho người con gái đẹp, ở đây không ai khác chính là nàng Kiều nhưng những bông hoa ấy lại trôi lỡ làng, vô định, không biết cuộc sống sẽ ra sao và đi đâu về đâu. Nỗi đau trào dâng, bao nhiêu tình cảm dồn nén choán đầy cả tâm lý. Bởi vậy, nàng thốt lên lời xin lỗi đầy đau đớn với Kim Trọng :
Ơi Kim Lang! Hỡi Kim Lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây
Có lẽ rằng đây là lần sau cuối nàng hoàn toàn có thể gọi Kim Trọng là “ Kim Lang ” tha thiết như vậy. Thúy Kiều gọi Kim Trọng hai lần có vẻ như bao nhiêu tình cảm chất chứa đều được thốt lên qua tiếng gọi tình nhân đầy tha thiết của nàng. Kiều vẫn nhận mình là người đen bạc, khiến nỗi đau như đang dấy lên không ngớt trong lòng nàng. Sau đoạn đối thoại với Kim Trọng nỗi đau về tình yêu tan vỡ trào dâng trong trái tim Kiều. Sau cả một đêm thức trắng không hề liên tục chịu đựng hơn được nữa, Kiều đã ngất đi :
Cạn lời hồn ngất máu say
Một hơi lạnh ngắt, đôi tay giá đồng
Kết thúc đoạn trích “ Trao duyên ”, duyên thì được trao, nhưng tình thì lại không hề. Mâu thuẫn giữa tình cảm và lí trí trong trái tim Kiều vì vậy chưa được xử lý trọn vẹn. Mặc cảm vì mình là người phụ tình, nỗi đau ấy sẽ còn dày xé nàng trong suốt mười lăm năm lưu lạc .Đoạn trích là sự phối hợp hài hòa giữa tự sự và trữ tình, ngôn từ độc thoại đã cho thấy nỗi đau đớn đến tột cùng của Thúy Kiều. Nhưng đồng thời qua những câu thơ ngắn ngủi đã cho thấy tình cảm và nhân cách đẹp tươi của nàng, dù rơi vào đau khổ vô vọng đến cùng cực nhưng nàng vẫn luôn lo nghĩ cho người khác mà quên đi nỗi đau của bản thân .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 3
Kết thúc đoạn thơ, thảm kịch càng được đẩy lên cao. Mâu thuẫn này tiếp nối đuôi nhau xích míc khác, Kiều đã trọn vẹn bất lực trước mong ước níu kéo, nỗ lực trở lại với tình yêu. Nhưng toàn bộ chỉ là quá khứ xa xôi và tương lai u ám và sầm uất .Dù có quay về quá khứ hãy hướng tới tương lai, sau cuối Kiều vẫn là con người sống với thực tại của mình :
“Bây giờ trâm gãy gương tan
Kể làm sao xiết muôn vài ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân,
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng”
Hàng loạt những thành ngữ được liệt kê hàm chứa bao thảm kịch người con gái. Đó là sự vỡ tan, dở dang của tình yêu và bọt bèo, trôi nổi của đời Kiều. Bi kịch càng thâm thúy khi trước hiện tại nàng vẫn không thôi khao khát tình yêu niềm hạnh phúc. Những từ ngữ có đặc thù vô hạn định như “ muôn vàn, trăm nghìn ” biểu lộ thâm thúy khát vọng về một tình yêu thiết tha, vĩnh viễn. Oan nghiệt thay, khát vọng ấy cũng chính là hiện thực không gì cứu vãn nổi. Bi kịch tình yêu dâng lên tột đỉnh .Nàng gọi Kim Trọng là tình quân, nàng xót xa cho duyên phận của mình tơ duyên ngắn ngủi, nàng tự coi mình là người đen bạc. Thật đau khổ biết bao : trao duyên rồi, đã nhờ em trả nghĩa cho chàng Kim rồi mà nỗi buồn thương vẫn chất chứa trong lòng nàng Kiều. Phải chăng, một lần nữa Nguyễn Du đã biểu lộ đúng quy luật tâm ý của con người : cái gì đong mà lắc thì vơi, nhưng : sầu đong càng lắc càng đầy là như vậy ! Tình duyên dẫu có cố ý dứt bỏ vẫn còn vương tơ lòng là như vậy. Cuối đoạn thơ, mặc dầu Kiều đã giãi bày hết nỗi khổ tâm riêng của mình với em, đã nhờ em trả nghĩa cho Kim Trọng nhưng những đau khổ vì tình duyên tan vỡ trong tâm lý nàng vẫn không nguôi. Vẫn còn mang nặng nợ tình với Kim Trọng, vẫn biết mình phận bạc, Thúy Kiều vẫn phải thốt lên đau đớn :
“Ôi Kim lang hỡi Kim lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Phải chăng đây là tiếng thơ kêu xé lòng mà sau này nhà thơ Tố Hữu đã nói thay bao người, bao thế hệ ! Chỉ một câu thơ và tên Kim Trọng được gọi đến hai lần. Những thán từ “ ôi, hỡi ” khiến câu thơ vang lên như một lời than, tiếng gọi thảng thốt, nghẹn ngào, mang theo lời trăn trối sau cuối gửi đến chàng Kim trước lúc đi xa. Kiều đã rất ân cần với chàng Kim thế mà giờ đây nàng tự nhận mình là người đen bạc, không đổ lỗi cho thực trạng mà tự nhận hết nghĩa vụ và trách nhiệm về mình. Nàng đâu còn nghĩ đến nỗi đau của riêng mình. Tất cả tấm lòng, sự lo ngại lại dành cho niềm hạnh phúc của người mình yêu. Kiều thương chàng Kim hơn chính bản thân mình .Ngòi bút tài tình của Nguyễn Du đã biểu lộ xuất sắc những diễn biến phức tạp của nhân vật. Với mạng lưới hệ thống ngôn từ được sử dụng một cách điêu luyện và độc lạ, Nguyễn Du chính là một bậc thầy về ngôn từ .Tác phẩm đã làm rung động biết bao trái tim người đọc từ hàng thế hệ nay. Đoạn trích “ Trao duyên ” đã phác họa thành công xuất sắc thảm kịch tình yêu của Thúy Kiều, nhưng ánh lên tỏa nắng rực rỡ một nàng Kiều đẹp tươi, sôi động với nhân cách cao quý. Càng hiểu nàng bao nhiêu, ta càng thương nàng bấy nhiêu, cảm phục nàng bấy nhiêu. Bởi vì người ta hoàn toàn có thể hi sinh mọi thứ vì tình yêu, còn nàng thì lại hi sinh tình yêu vì chữ hiếu. Điều đó chẳng đáng cảm phục lắm sao .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 4
Trong khoảng thời gian ngắn ấy, Vân bỗng bị “ hồn ” Kiều quên đi. Kiều đang sống mà cảm thấy như mình đã chết, đang nói với em mình mà không biết đang nói với ai, lúc này, Kiều rơi vào trạng thái độc thoại nội tâm. Nỗi xấu số hiện lên thật toàn vẹn, hiện lên trong tưởng tượng nhưng rất đơn cử khiến Kiều vô cùng vô vọng :
Bây giờ trâm gãy gương tan
Kể là sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!
Lời đối thoại có sự chuyển hướng : Đang nói với em Vân, Kiều có vẻ như quay sang nói với chàng Kim hay nói khác hơn, trước mắt Kiều, Thuý Vân trở thành chàng Kim. Cho nên bao nhiêu tình thương nỗi nhớ, nỗi yêu dấu ấp ủ, nỗi đau khổ thống thiết cho mối tình đầu tan vỡ bỗng tuôn tràn ra. Nhìn lại cái “ giờ đây ” của Kiều chỉ thấy mất mát. “ Trâm ” và “ gương ” là hình tượng của tình duyên rất lâu rồi. Thế nhưng giờ “ Trâm ” đã “ gãy ” còn “ gương ” cũng đã vỡ “ tan ” cả. Hình tượng “ Trâm gãy gương tan ” là hình ảnh của tình duyên tan vỡ. Kiều đã nhận của chàng Kim “ muôn vàn ái ân ” đến nỗi “ kể làm thế nào xiết ” mà giờ đây Kiều lại phản bội, thất hứa, làm “ tơ duyên ngắn ngủi ”, “ trâm gãy gương tan ”. Nghẹn ngào, cay đắng, xót xa – bấy nhiêu tâm trạng đối lập với Kiều .Tuy trao duyên cho em Vân, nhờ em “ thay lời nước non ” với chàng Kim, Kiều vẫn thấy mình chịu muôn vàn tội lỗi nên nàng đã gửi lại “ trăm nghìn cái lạy ” cho “ tình quân ” – người đã cùng nàng trải qua bao kỷ niệm tình yêu nồng nàn, say đắm, đã cùng nàng thề nguyền trăm năm bên nhau mà ở đầu cuối lại bị nàng phản bội-mà vẫn cảm thấy chưa đủ. Trước đây ít phút, nàng đã “ lạy ” em Vân của mình để cầu xin em nối duyên với chàng. Khác hẳn với cái lạy “ mang ơn ”, cái “ lạy ” này là cái lạy tạ tội vô cùng thống thiết. Trong tình cảnh này, Kiều vẫn không hề làm gì hơn ngoài sự tạ tội. Và cái lạy đó so với Kiều đã kết thúc mối tình đầu ngắn ngủi, đầy hụt hẫng. Câu “ Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi ” Kiều thốt lên sao mà thấm đượm vị chua chát, cay đắng của sự chia tay lứa đôi. Đến đây, Kiều mới thấm thía nỗi đơn độc và số phận của mình giữa cõi đời bất công :
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng
Đó là lời oán trách, lời than oán số phận “ bạc như vôi ” của mình. Lời than oán của Kiều không ai hoàn toàn có thể vấn đáp được, đó là một lời than oán cay đắng, vô vọng, kêu lên chỉ để oán trách trời mà thôi ! Rồi đây số phận của Kiều sẽ trôi dạt như bông hoa đẹp tươi đã “ đành trôi ” trên dòng nước dơ bẩn, nhơ nhớp chảy cuốn xiết, lỡ làng, không thể nào cứu vãn được nữa. “ Nước chảy hoa trôi ” là cảnh xuân đã hết, hoa rụng, tuyết tan, nghĩa là tuổi thanh xuân trinh trắng và đẹp tươi của Kiều đã chấm hết từ đây. Và lúc đó, trong những khoảng thời gian ngắn ở đầu cuối của cuộc trao duyên, Kiều cất tiếng gọi tình nhân :
Ôi Kim Lang! Hỡi Kim Lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!
“ Thôi thôi ” là tiếng than tiếc rẻ, dằn vặt. “ Thôi thôi ” cũng là tiếng xác nhận sự đen bạc của mình. Tiếng gọi của nàng như một tiếng kêu chới với và vô vọng chính bới không có hồi âm. Kiều đã gắng gượng đến phút sau cuối, lấy rất là mình để thốt lên những tiếng kêu sau cuối – tiếng kêu than oán, kêu cứu của một người phụ nữ “ tài hoa bạc mệnh ” trong xã hội phong kiến. Sau tiếng kêu não lòng ấy, Kiều ngất đi, kết thúc cuộc trao duyên đầy chất trữ tình : ” Cạn lời hồn ngất máu sau-Một hơi lạng lẽ đôi tay giá đồng ”Đoạn thơ “ Trao Duyên ” đúng là Kiều đã nói hết lời ( “ cạn lời ” ). Lời trao duyên như nói một lời trăn trối, vĩnh biệt. Trước lời trao duyên, tình yêu thật mặn nồng, say đắm, niềm hạnh phúc, sau lời trao duyên mình đã trắng tay, đôi lứa chia tay, tình yêu tan vỡ. Trước khi trao duyên mình là người sống, sau khi trao duyên mình là hồn oan nơi chín suối. Bằng năng lực tuyệt vời của mình, Nguyễn Du tưởng tượng rất rõ và biểu lộ rất thành công xuất sắc số phận thảm kịch, nội tâm rối bời, tâm trạng đau khổ, dằng dặc, cay đắng, xót xa và vô vọng trong cuộc trao duyên của Kiều với việc sử dụng một cách khôn khéo, tinh xảo, tinh tế từ ngữ, nhiều giải pháp thẩm mỹ và nghệ thuật thích hợp, tích hợp linh động lời kể với lời tự tình, lời độc thoại, … …, làm cho đoạn “ Trao duyên ” trở thành đoạn thơ lâm li nhất trong Truyện Kiều. Và đó cũng là nguyên do vì sao Truyện Kiều trở thành bất hủ !
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 5
Truyện Kiều – một thi phẩm bất hủ của tác giả Nguyễn Du, được viết dựa vào một tác phẩm cổ Kim Vân Kiều truyện của Thanh Tâm Tài Nhân, một tác giả sống vào đời nhà Thanh, Trung Quốc. Truyện kể về cuộc sống đầy đau thương mất mát của Thuý Kiều, trải qua muôn vàn sóng gió, khổ hạnh, chết đi sống lại, … sau cuối niềm hạnh phúc cũng mỉm cười với nàng. 8 câu cuối bài thơ đã bộc lộ được toàn bộ nỗi lòng của Kiều .Thuý Kiều một người con hiếu hạnh, tài đức vẹn toàn .Vì phải cứu mái ấm gia đình, nàng đành phải bán mình chuộc cha. Nhưng làm vậy thì nàng đã phản bội lời thề nguyền thuỷ chung, son sắc với tình lang Kim Trọng. Tình thế ép buộc nàng đành nhờ cậy em ruột là Thuý Vân, xem như chị trao duyên lại cho em, nhờ em triển khai lời thề của mình với Kim Trọng dù rằng Thuý Kiều rất đau đớn, day dứt tâm can và nhắn nhủ với em mình như thể rằng chị sắp đi xa vĩnh viễn “ một đi không trở lại ”. Bốn câu thơ tưởng chừng như Thuý Kiều đang trăn trối nói về ngày sau khi mình chết đi. Mai sau em “ đốt lò hương ”, nhìn thấy trời “ hiu hiu gió ” thì hồn chị đã về : Hồn chị đã về đây, mang nặng nỗi thống khổ của một kẻ phụ tình. Trước khi thát oan, nàng gật đầu cho thân nát để đền cho người bạn tình chung thuỷ vì tội đã phản bội lại lời thề nguyền .Nhưng làm vậy thì nàng đã phản bội lời thề nguyền thuỷ chung, son sắc với tình lang Kim Trọng. Tình thế ép buộc nàng đành nhờ cậy em ruột là Thuý Vân, xem như chị trao duyên lại cho em, nhờ em triển khai lời thề của mình với Kim Trọng dù rằng Thuý Kiều rất đau đớn, day dứt tâm can và nhắn nhủ với em mình như thể rằng chị sắp đi xa vĩnh viễn “ một đi không trở lại ” .Bốn câu thơ tưởng chừng như Thuý Kiều đang trăn trối nói về ngày sau khi mình chết đi. Mai sau em “ đốt lò hương ”, nhìn thấy trời “ hiu hiu gió ” thì hồn chị đã về :Hồn chị đã về đây, mang nặng nỗi thống khổ của một kẻ phụ tình. Trước khi thát oan, nàng đồng ý cho thân nát để đền cho người bạn tình chung thuỷ vì tội đã phản bội lại lời thề nguyền. Nỗi day dứt ấy chị vẫn mang theo xuống cửu tuyền. Hôm nay chị trở lại thì đã “ âm khí và dương khí cách biệt đôi đường ” không hề nói được gì, chỉ xin rảy cho chén nước để oan hồn chị được siêu thoát. Khát vọng, nhu yếu của con người và trong thực tiễn đời sống mà con người phải đương đầu : người đàn bà trong câu truyện chỉ mong có một đời sống ( bình yên, ấm cúng, mong những đứa con của chị được ăn no, muốn được thấy cảnh vợ chồng con cháu quây quần bên nhau để có những giờ phút vui tươi .Nhìn lại thực tại, nghĩ đến tình quân nàng nhắn nhủ đôi lời tâm sự, giãi bày :
Bây giờ trâm gãy bình tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi.
Giờ đây mọi chuyện đã tan vỡ, lỡ làng, nói làm thế nào hết những tình cảm tha thiết, da diết, những kỉ niệm ngọt ngào ân ái thời xưa đã trao nhau. Thôi thì thiếp đành cam đồng ý số phận, tơ duyên ngắn ngủi, niềm hạnh phúc quá mong manh, kiếp này đã lỡ phu thê, thiếp xin bái biệt đi về âm tính. Lời nhắn nhủ vừa mang nỗi hụt hẫng, vừa cam chịu chỉ “ có ngần ấy thôi ” rất ít quá chàng ơi, nhưng không thể nào lê dài thêm được nữa. Khát vọng, nhu yếu của con người và trong thực tiễn đời sống mà con người phải đương đầu : người đàn bà trong câu truyện chỉ mong có một đời sống ( bình yên, ấm cúng, mong những đứa con của chị được ăn no, muốn được thấy cảnh vợ chồng con cháu quây quần bên nhau để có những giờ phút vui tươi. Thế nhưng, chị lại phải đương đầu với một thảm kịch mái ấm gia đình : luôn bị người chồng đánh đập, hành hạ một cách tàn khốc. Và dù rất thương con, muốn bảo vệ những con, tránh cho chúng khỏi bị tổn thương thì chị vẫn khiến những đứa con đầu lòng, bị tổn thương vì phải tận mắt chứng kiến cảnh bố đánh mẹ. Tình cảm đạo đức và hành vi trái đạo đức : thằng Phác vì thương mẹ, muôn bênh vực mẹ nhưng do còn non nớt trong nhận thức và bồng bột trong cách ứng xử nên đã có một hành vi khù khờ là xông vào đánh bố, thậm chí còn cầm dao định đâm bố. Nếu hành vi này không được ngăn cản sẽ khiếm thảm kịch chồng chất nên thảm kịch vốn đã rất nặng nề stress trong đời sống của mái ấm gia đình ấy. Với những hành vi này, Phác vốn là đứa con thương mẹ, là chỗ dựa, niềm an ủi cho người mẹ lại trở thành một mũi dao đâm thẳng vào lòng mẹ nó để làm nhỏ xuống những giọt nước mắt .Câu thơ chứa chan tình cảm, xót xa đau cho kiếp số phũ phàng, chua chát – lời thơ như hờn oán, trách móc than thân trách phận :
Phân sao phận bạc như vôi?
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.
Lời thơ uất nghẹn, phận gì ? mà bạc như vôi ? Phận trâu ngựa, kiếp chó mèo chứ không phải là phận người, kiếp người nữa. Vì phải cứu mái ấm gia đình, nàng đành phải bán mình chuộc cha. Nhưng làm vậy thì nàng đã phản bội lời thề nguyền thuỷ chung, son sắc với tình lang Kim Trọng. Tình thế ép buộc nàng đành nhờ cậy em ruột là Thuý Vân, xem như chị trao duyên lại cho em, nhờ em thực thi lời thề của mình với Kim Trọng dù rằng Thuý Kiều rất đau đớn, day dứt tâm can và nhắn nhủ với em mình như thể rằng chị sắp đi xa vĩnh viễn “ một đi không trở lại ”. Bốn câu thơ tưởng chừng như Thuý Kiều đang trăn trối nói về ngày sau khi mình chết đi. Mai sau em “ đốt lò hương ”, nhìn thấy trời “ hiu hiu gió ” thì hồn chị đã về : Hồn chị đã về đây, mang nặng nỗi thống khổ của một kẻ phụ tình. Trước khi thát oan, nàng đồng ý cho thân nát để đền cho người bạn tình chung thuỷ vì tội đã phản bội lại lời thề nguyền. Cuộc đời quá cay đắng, bạc nghĩa hay xã hội quá bất công, hung tàn với con người tài sắc vẹn toàn như Thuý Kiều. Đành rằng cuộc sống “ nước chảy hoa trôi ” nhưng cũng có số lượng giới hạn thôi chứ sao mà quá bi đát, quá phũ phàng đến vậy. Quay về với thực tại Thuý Kiều như bừng tỉnh, thốt lên :
Ôi Kim Lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!
Việc “ trao duyên ” đã thành, việc bán mình cũng đã xong, thì thảm kịch của Thuý Kiều cũng đến. “ Ôi ”, “ Hỡi ” Kim Lang, Thuý Kiều gọi tên tình nhân lần sau cuối trong nước mắt nhạt nhoà, nàng ôm nỗi đau giằng xé tâm can khi biết chắc như đinh rằng từ đây nàng đã mất chàng Kim mãi mãi. Vì phải cứu mái ấm gia đình, nàng đành phải bán mình chuộc cha. Nhưng làm vậy thì nàng đã phản bội lời thề nguyền thuỷ chung, son sắc với tình lang Kim Trọng. Tình thế ép buộc nàng đành nhờ cậy em ruột là Thuý Vân, xem như chị trao duyên lại cho em, nhờ em thực thi lời thề của mình với Kim Trọng dù rằng Thuý Kiều rất đau đớn, day dứt tâm can và nhắn nhủ với em mình như thể rằng chị sắp đi xa vĩnh viễn “ một đi không trở lại ”. Bốn câu thơ tưởng chừng như Thuý Kiều đang trăn trối nói về ngày sau khi mình chết đi. Mai sau em “ đốt lò hương ”, nhìn thấy trời “ hiu hiu gió ” thì hồn chị đã về : Hồn chị đã về đây, mang nặng nỗi thống khổ của một kẻ phụ tình. Trước khi thát oan, nàng gật đầu cho thân nát để đền cho người bạn tình chung thuỷ vì tội đã phản bội lại lời thề nguyền .Sự thật ấy làm cho Thuý Kiều kêu lên thống thiết “ thôi thôi ” một cách vật vã, đớn đau “ đứt từng đoạn ruột ”. Điều đó cho ta thấy được tình cảm của Thuý Kiều dành cho Kim Trọng vô cùng lớn, vô cùng sâu đậm, chung thuỷ sắc son .Sự “ hi sinh ” của Thuý Kiều làm cho người đời cảm phục, tình cảm của Thuý Kiều làm cho tất cả chúng ta trân quý yêu thương. Đó là điểm sáng chói ngời trong phẩm giá con người Thúy Kiều, khiến cho nàng sống mãi trong lòng người đọc .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 6
Trao Duyên là một trong những đoạn trích cảm động, đau thương nhất trong Truyện Kiều, ở đó Nguyễn Du đã bộc lộ năng lực chớp lấy tâm lí nhân vật tài tình, đồng thời thấy được thảm kịch tình yêu, thảm kịch nỗi đau tâm hồn đầy giằng xé của Thúy Kiều khi trao duyên cho Thúy Vân. Đặc biệt là 8 câu thơ cuối .
“Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân”
Sự thức tỉnh của Thúy Kiều về nỗi đau của đời mình, để thấm thía hơn hiện thực mối tình đẹp tươi sâu nặng tha thiết với chàng Kim giờ chỉ đành bỏ ngỏ, không hề tái hồi, dẫu có ghép lại thì cũng không còn được như xưa. “ Kể làm thế nào xiết muôn vàn ái ân ”, trái chiều giữa cái giờ đây và cái khi nào. Cái giờ đây là hiện tại đớn đau, cái khi nào là mảnh tình một thuở muôn vàn ái ân. Hạnh phúc với Kiều lúc này chỉ là một tương lai sầm uất xa xăm chỉ hoàn toàn có thể cảm thấy mà không nhìn thấy .
“Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng”
“ hồng nhan bạc mệnh ”, câu nói ấy có vẻ như ám cả vào nàng, vào cuộc sống nàng, suốt đời ôm lấy kiếp long đong. Chính xã hội phong kiến kim tiền giả dối, thối nát và gian ác đã đẩy Kiểu đến bước đường cùng đầy đau đớn này, nhưng dù như vậy phận nữ nhi thường tình, nàng còn hoàn toàn có thể làm gì hơn được nữa, nàng cũng đành bất lực “ đã đành ” như một lời than vãn, cam chịu số phận đớn đau. Câu thơ như lời đối thoại, mà cũng như lời độc thoại đớn đau đến tột cùng, Kiều than cho số kiệp đen bạc, thân phận bèo bọt của mình, cũng giống như biết bao nhiêu kiếp hồng nhan bạc mệnh khác bị cuống vào guồng quay oan nghiệt của xã hội phong kiến. Câu thơ vang lên nặng nề, ai oán như một lời nghi vấn nghìn năm thiên cổ, như thay cho lời nói của biết bao số kiếp bạc mệnh khác .Nhưng trong đỉnh điểm của nỗi đau riêng lắng của mình, Kiều lại nghĩ đến chàng Kim. Tên Kim Trọng vang lên lúc này, như một tiếng kêu thương của một người đang chới với trước bờ vực thẳm của đời mình :
“Ơi Kim Lang! Hỡi Kim Lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Sự thực là có một Thúy Kiều đã chết, đó là cái chết trong tâm hồn, cái chết của mối tình đầu chưa toàn vẹn suốt 15 năm lưu lạc mãi vẫn tan nát cõi lòng. Rõ ràng trong đau đớn Kiều vẫn hướng về Kim Trọng, vẫn một lòng thủy chung son sắt với chàng, thế nhưng nàng vẫn nhận mình là người bạc nghĩa, khiến nỗi đau như đang dấy lên không ngớt trong lòng nàng. Sau những dòng tâm tư nguyện vọng quằn quại, nỗi đau về tình yêu tan vỡ trào dâng trong trái tim Kiều. Sau cả một đêm thức trắng, thể xác mệt nhọc, tâm hồn, trái tim tan nát, Kiều có vẻ như không hề trụ vững được nữa :
“Cạn lời hồn ngất máu say
Một hơi lạnh ngắt, đôi tay giá đồng”
Trong tột cùng của nỗi đau, ta vẫn thấy tỏa sáng một tình yêu cao đẹp, đẹp đến đau thương, bi thương cho số kiếp nàng Kiều, “ hồn ngất máu say ”, “ hơi lạnh ngắt ”, tổng thể những cách diễn đạt như ghim những khắc khoải vào lòng người đó, đã trở thành niềm đau đáu tâm can, làm cồn lên những dày xé bất tận trong lòng người đọc về cái kết quá đỗi bi thương, cũng vì một trái tim yêu quá sâu nặng, tha thiết đến quặn thắt của Kiều. Với nàng, tình yêu cho chàng Kim là lẽ sống, giờ đây lẽ sống ấy đã không còn, sự thực chẳng khác nào, sống không bằng chết .Nếu không có một trái tim đồng cảm với nàng kiều, sao Nguyễn Du hoàn toàn có thể viết những câu thơ như rỉ máu đầu ngọn bút như vậy, trang văn, từng nhịp thơ, lời thơ như tiếng lòng gào thét, cũng đầy uất nghẹn, bế tắc của Thúy Kiều. Đó thực sự là sự đồng điệu đến từng điệu hồn tế vi nhất của tác giả và nhân vật .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 7
Trao duyên là một trong những đoạn trích cảm động, đau thương nhất trong siêu phẩm Truyện Kiều, ở đó Nguyễn Du đã biểu lộ năng lực chớp lấy tâm lí nhân vật tài tình, đồng thời cho ta thấy được thảm kịch trong tình yêu, thảm kịch nỗi đau về tâm hồn của Thúy Kiều khi trao duyên cho Thúy Vân, đặc biệt quan trọng là 8 câu thơ cuối :
“Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân,
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.
Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Nguyễn Du tên chữ là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên. Quê cha ở Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh TP Hà Tĩnh, quê mẹ ở Thành Phố Bắc Ninh, nhưng ông lại được sinh ra ở Thăng Long nhờ đó, Nguyễn Du thuận tiện tiếp thu tinh hoa của nhiều nền văn hóa truyền thống. Tác giả là con của một mái ấm gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan to, có truyền thống lịch sử làm thơ văn và mê hồn ca kĩ. Ông sinh ra và lớn lên trong thời kì lịch sử dân tộc đầy dịch chuyển kinh hoàng của xã hội phong kiến. Cuộc đời đầy rẫy thảm kịch, Nguyễn Du sớm mồ côi cả cha lẫn mẹ, phải ở với anh trai là Nguyễn Khản. Gia đình tan tác, bản thân ông cũng đã từng lưu lạc “ mười năm gió bụi ” ở quê vợ Tỉnh Thái Bình. Nhưng chính những cơ cực, khó khăn vất vả đó đã hun đúc cho ông vốn sống quý giá và sự am hiểu thâm thúy vốn văn hóa truyền thống dân gian. Nguyễn Du làm quan dưới hai triều Lê và Nguyễn. Ông là vị quan thanh liêm, được nhân dân tin yêu, quý trọng. Sự nghiệp văn học của ông rất đồ sộ với những siêu phẩm ở nhiều thể loại : thơ chữ Hán, Nguyễn Du có 3 tập gồm Thanh Hiên thi tập, Nam trung tạp ngâm, Bắc hành tạp lục. Thơ chữ Nôm, Nguyễn Du có hai siêu phẩm Truyện Kiều và Văn tế thập loại chúng sinh. Đoạn trích Trao duyên mở màn từ câu 723 đến 756 của Truyện Kiều .Sau khi thuyết phục Thúy Vân nhận lời, trao duyên trao kỉ vật và dặn dò em. Kiều đang sống mà cảm thấy như mình đã chết, đang nói với em mình mà không biết đang nói với ai, Kiều rơi vào trạng thái độc thoại nội tâm. Nỗi xấu số hiện lên thật rõ khiến Kiều rơi vào cảm xúc vô cùng vô vọng :
“Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân”
“ Trâm gãy gương tan ” gợi sự đổ vỡ của tình yêu cũng như cõi lòng tan nát của Thúy Kiều. Việc sử dụng hình ảnh ước lệ đạt hiệu suất cao cao, trải qua hình ảnh ấy tác giả đã cho thấy sự nhận thức thâm thúy của nàng Kiều về thảm kịch hiện tại. Những ngày tháng trong quá khứ Kiều đã rất niềm hạnh phúc với Kim Trọng – mối tình đầu đẹp như hoa như mộng, giờ đây chỉ còn lại những đau đớn không nói thành lời. “ Trâm ” và “ gương ” là hai hình ảnh vốn tượng trưng cho sự xinh xắn của người con gái đến tuổi chú ý nhan sắc của bản thân. Những gì Kiều trân trọng lâu nay, nâng niu từng tí một để mong có một ngày ở bên Kim Trọng mãi mãi vậy mà chỉ trong phút chốc toàn bộ những mong ước, hy vọng đã vỡ tan tành. Kiều đã nhận của chàng Kim “ muôn vàn ái ân ” nhiều đến nỗi “ kể làm thế nào xiết ” vậy mà giờ đây lại thất hứa, Kiều nghẹn ngào, cay đắng, xót xa cho thân phận của mình. Nguyễn Du đã mở ra hai chiều thời hạn hiện tại và quá khứ. Quá khứ thì “ muôn vàn ái ân ” đầy niềm hạnh phúc trong khi ấy hiện tại thì đầy đau khổ, lỡ làng và tệ bạc. Sự trái chiều nhấn mạnh vấn đề, khắc sâu thảm kịch, nỗi đau của Kiều, càng nuối tiếc quá khứ xinh xắn bao nhiêu thì thực tại càng bẽ bàng, hụt hẫng bấy nhiêu .Mọi chuyện giờ đây đã lỡ, Kiều không hề làm cho mọi thứ quay trở lại bình yên như xưa cũ mà chỉ tìm cách động viên, an ủi bản thân mình cũng như tình nhân :
“Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!”
Lời nhận tội của nàng thật đáng thương, tội nghiệp. Trăm nghìn cái lạy cho “ tình quân ” – người đã cùng nàng trải qua bao kỷ niệm tình yêu thiết tha, nồng nàn, say đắm, đã cùng nhau thề nguyền trăm năm bên nhau vậy mà ở đầu cuối nàng lại phản bội. Trước đó nàng đã “ lạy ” em của mình để cầu xin em nối duyên với chàng. Nhưng cái “ lạy ” lần này là cái lạy mang ơn, là cái lạy tạ tội vô cùng thống thiết. Trong tình cảnh này, Kiều vẫn không hề làm gì hơn ngoài sự tạ tội. Và cái lạy đó so với Kiều đã kết thúc mối tình đầu ngắn ngủi, đầy hụt hẫng. “ Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi ” Kiều thốt lên sao mà thấm đượm vị chua chát, cay đắng của sự chia tay. Đến đây, Kiều mới thấm thía nỗi đơn độc và số phận của mình giữa cõi đời bất công. Kiều cất lên lời oán trách sự vô tình, khắc nghiệt của cuộc sống, than vãn cho số phận éo le, tệ bạc của mình không hề giữ nổi niềm hạnh phúc :
“Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng”
“ Phận bạc như vôi ” là số phận hẩm hiu, đen bạc. Đó là lời oán trách, lời than oán số phận của Kiều mà không ai hoàn toàn có thể thấu hết được, là một lời than oán cay đắng, vô vọng. Rồi đây số phận của Kiều sẽ trôi dạt như bông hoa xinh xắn đã “ đành trôi ” trên dòng nước dơ bẩn, nhơ nhớp chảy cuốn xiết, lỡ làng, không thể nào cứu vãn được nữa. “ Nước chảy hoa trôi ” là cảnh xuân đã hết, hoa rụng, tuyết tan, nghĩa là tuổi thanh xuân trinh trắng của Kiều đã chấm hết từ đây. Trước khi thán oan, nàng đồng ý cho thân nát để đền cho người bạn tình chung thuỷ vì đã phản bội lời thề nguyền. Cuộc đời quá cay đắng hay xã hội quá bất công, tàn khốc với con người tài sắc vẹn toàn như Thuý Kiều. Đành rằng cuộc sống “ nước chảy hoa trôi ” nhưng cũng có số lượng giới hạn thôi chứ sao mà bi đát quá, phũ phàng quá. Kiều quên đi nỗi đau của mình mà nghĩ nhiều đến người khác, đó chính là đức quyết tử cao quý. Chính Kiều là người nhận thức được rõ nhất về cuộc sống mình, do đó nỗi đau càng thêm xót xa .Trong đỉnh điểm của nỗi đau riêng đang cào xé trong tim mình, Kiều lại nghĩ đến chàng Kim. Tên Kim Trọng vang lên lúc này như một tiếng kêu đáng thương của một người đang chới với trước bờ vực thẳm của đời mình :
“Ơi Kim Lang! Hỡi Kim Lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Nhịp thơ 3/3, 2/4/2 vừa da diết vừa nghẹn ngào như những tiếng nấc không thành tiếng. Thán từ “ Ôi, hỡi ” là những tiếng kêu đau đớn, vô vọng của Kiều. Hai lần nhắc đến Kim Lang cho thấy sự tức tưởi, nghẹn ngào, đau đớn đến mê sảng. Sự đau đớn của Kiều được đẩy lên đỉnh điểm, tình cảm giờ đây ép chế cả lí trí. Nàng không hề nghĩ được gì nữa chỉ biết kêu tên tình nhân trong nỗi đau đớn đến cùng cực. Sự thật làm cho Thuý Kiều kêu lên thống thiết “ thôi thôi ” một cách vật vã, đớn đau đứt từng đoạn ruột. Điều đó cho ta thấy được tình cảm của Thuý Kiều dành cho Kim Trọng vô cùng lớn, vô cùng sâu đậm, chung thuỷ sắc son .Bằng thẩm mỹ và nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật, sử dụng những từ ngữ tinh xảo, đắt giá, những thành ngữ giàu sức gợi cùng với việc sử dụng những thủ pháp ẩn dụ, so sánh, liệt kê, trái chiều Nguyễn Du đã bộc lộ rất thành công xuất sắc số phận thảm kịch, nội tâm rối bời, tâm trạng đau khổ, cay đắng, xót xa và vô vọng trong cuộc trao duyên của Thúy Kiều. Bằng năng lực của mình tác giả đã làm cho đoạn “ Trao duyên ” trở thành đoạn thơ bi đát nhất trong Truyện Kiều, đó cũng là nguyên do Truyện Kiều vẫn còn nguyên giá trị dù đã trải qua khoảng chừng thời hạn rất lâu rồi .
Phân tích 8 câu cuối bài Trao duyên – Mẫu 8
Mối tình Kim – Kiều buổi khởi đầu ngỡ sẽ nên duyên đẹp, nhưng số phận đưa đẩy, để cứu cha và em mình, Kiều buộc phải bán thân. Lời hẹn thề cùng vật đính ước, Kiều đánh ngậm ngùi gửi trao cho em gái Thúy Vân. Tình cảm và lý trí xích míc, Kiểu vừa đau, vừa xót, vừa thương. Đoạn trích Trao duyên đã bộc lộ rất rõ tâm trạng ấy của nàng Kiều, đặc biệt quan trọng, đọc 8 câu cuối đoạn trích ta khóc khỏi xót xa trước những lời thấu tâm can của Kiều :
“Bây giờ trâm gãy gương tan
Kế làm sao xiết muôn vàn ái ân.
…
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây.”
Lời thề nguyền đêm xưa con đó, vậy mà bây giờ đây tình đôi ta vụn vỡ, chia lìa “ trâm gãy, gương tan ”. Tình yêu đẹp biết bao vậy mà phải chia đôi ai khiến lòng người đau đớn, xót xa. Hơn thế nữa, Kiều là phận gái, lại là người nặng tình nghĩa, thủy chung, nàng càng đau gấp bội. Buộc phải trao duyên cho em là lựa chọn sau cuối của Kiều dù lòng chẳng đặng, thực tại phũ phàng quá, trái tim nàng, cõi lòng nàng tan nát. Mỗi lời thốt ra như một lời ai oán khóc thương cho phận mình, cho cuộc tình mình :
“Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi
Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy, hoa trôi lỡ làng”
Những thành ngữ “ phận bạc như vôi ” “ nước chảy hoa trôi ” được tác giả vận dụng vào thơ để đặc tả thân phận tệ bạc, chìm nổi, lênh đênh của nàng Kiều. Xã hội bất công, lòng người gian dối đã đọa đày nàng vào chỗ tối tăm, đây tình yêu nàng vào cuộc tơ duyên “ ngắn ngủi ”. Trước sự phũ phàng của số phận, nàng dù rất muốn nhưng không thể nào đấu tranh, đành ngậm ngùi gật đầu “ Đã đánh nước chảy hoa trôi lỡ làng ” .Thương biết bao số phận lênh đênh của người phụ nữ phong kiến, cuộc sống may rủi không do mình lựa chọn :
“Thân em như trái bần trôi
Gió dập, sóng dồi biết tấp vào đâu”.
Thúy Kiều ví mình như hoa giữa dòng, vô định, nhỏ bé, mong lung giữa bát ngát sóng nước. Hoa “ lỡ làng ” mối duyên đẹp rồi sẽ đi về đâu, có đến được bến bờ hay mãi lênh đênh giữa dòng nước lớn .Càng nghĩ càng đau đớn, tâm can nàng Kiều nặng trĩu, nàng thương mình một mà thương Kim Trong mười. Nàng thấy bản thân đã phụ lòng kẻ tri âm, Kiều thốt lên lời xin lỗi đẫm nước mắt :
“Ơi !Kim Lang! Hỡi Kim Lang
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây”
Các thán từ ơi, hỡi, kết hợp với hai tiếng Kim Lang nặng lòng tha thiết, dường như bao nhiêu tình cảm dành cho Kim, Kiều đã dồn hết vào trong hai tiếng gọi ấy. Kiều tự nhận lỗi về mình, tự nhận mình là kẻ phụ bạc tấm lòng chàng Kim để rồi đau đớn, cay đắng trào dâng, cồn cào trong trái tim nàng:
“ Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây ”Lời xin lỗi sau cuối đau xót đến nghẹn ngào của Kiều khiến ai cũng phải xót thương. Trước chàng Kim, Kiều không đổ lỗi cho số phận hay thực trạng mà nàng tự nhận lỗi về mình. Điều đó cho thấy được tâm tư nguyện vọng và tấm lòng của nàng. Nàng không còn nghĩ đến nỗi đau của mình nữa mà mọi lắng lo đều hướng đến chàng Kim – người nàng vốn vẫn hết mực thương mến .8 câu thơ cuối bài là một nốt nhạc trầm sâu lắng của đoạn trích. Kiều thương Kim Trọng bao nhiêu thì người đọc càng thương Kiều bấy nhiêu. Và trên hết, con là sự cảm phục một người con gái có cốt cách cao quý, trọng nghĩa, trọng tình .
Source: https://camnangbep.com
Category: Học tập