Đọc Tài Liệu hướng dẫn phân tích khổ cuối bài Sang thu gồm những gợi ý chi tiết giúp em làm tốt các bước phân tích đề, lập dàn ý, sơ đồ tư duy và tham khảo những bài văn hay phân tích nội dung, nghệ thuật của khổ thơ cuối bài thơ Sang Thu (Hữu Thỉnh).
Hướng dẫn nghiên cứu và phân tích khổ thơ cuối bài Sang thu
Đề bài: Em hãy phân tích khổ cuối bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh để cảm nhận rõ cái nhìn và suy ngẫm của ông về cảnh vật khi sắc trời sang thu.
Bạn đang đọc: Phân tích khổ cuối bài Sang thu của Hữu Thỉnh
” Vẫn còn bao nhiêu nắng .Đã vơi dần cơn mưa .Sấm cũng bớt giật mìnhTrên hàng cây đứng tuổi. “
1. Phân tích đề
– Yêu cầu : nghiên cứu và phân tích nội dung khổ thơ cuối bài Sang thu .- Đối tượng, khoanh vùng phạm vi đề bài : những câu thơ, từ ngữ, cụ thể tiêu biểu vượt trội trong khổ cuối của bài Sang thu ( Hữu Thỉnh ) .- Phương pháp lập luận chính : Phân tích .
2. Hệ thống vấn đề
– Luận điểm 1: Cảm nhận thực của tác giả trước khoảnh khắc chuyển mình giữa 2 mùa.
– Luận điểm 2: Suy ngẫm, triết lí cuộc sống về mùa thu của đời người.
3. Lập dàn ý chi tiết cụ thể
a) Mở bài
– Giới thiệu vài nét về tác giả Hữu Thỉnh .
– Giới thiệu khái quát bài thơ Sang thu.
– Dẫn dắt yếu tố và trích dẫn đoạn thơ cuối bài :
b) Thân bài
* Khái quát lại nội dung bài thơ
– Bài thơ Sang thu chính là cảm nhận tinh xảo của nhà thơ Hữu Thỉnh về sự đổi khác của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu, một bức tranh thu trong sáng, đáng yêu ở vùng nông thôn đồng bằng Bắc Bộ .- Mạch nội dung của bài thơ gồm 3 phần :+ Cảm nhận tinh xảo của nhà thơ về tín hiệu sang thu ( khổ thơ đầu )+ Những chuyển biến tinh xảo của đất trời lúc thu sang ( khổ thơ thứ 2 )+ Những tâm tư nguyện vọng, suy ngẫm của tác giả ( khổ thơ cuối )
* Phân tích khổ thơ cuối Sang thu
– Luận điểm 1: Cảm nhận thực của tác giả trước khoảnh khắc chuyển mình giữa 2 mùa.
” Vẫn còn bao nhiêu nắngĐã vơi dần cơn mưa “+ “ vẫn còn ”, “ vơi dần ” -> những tính từ chỉ mức độ bớt dần chỉ mức độ rằng hạ đang nhạt dần, thu đậm nét hơn .+ Nắng : hình ảnh đơn cử của mùa hạ. Nắng cuối hạ vẫn còn nồng, còn sáng nhưng đã nhạt dần, yếu dần bởi gió se đã đến chứ không chói chang, kinh hoàng, gây gắt .+ Mưa : đã ít đi. Cơn mưa mùa hạ thường giật mình chợt đến rồi lại chợt đi. Từ “ vơi ” có giá trị gợi tả, miêu tả cái thưa dần, ít dần, hết dần những cơn mưa rào ào ạt, giật mình của mùa hạ .=> Mùa hạ như vẫn đang vấn vương, níu kéo điều gì nhưng hiện thực vẫn cứ thế chảy trôi, thời hạn vẫn cứ tuần hoàn .
– Luận điểm 2
: Suy ngẫm, triết lí đời sống về mùa thu của đời người .” Sấm cũng bớt giật mìnhTrên hàng cây đứng tuổi “+ Hình ảnh ẩn dụ ” sấm ” :
- Nghĩa thực: hiện tượng tự nhiên của thời tiết. -> Hình ảnh thực của tự nhiên sang thu sấm thưa thớt, không còn dữ dội làm lay động hàng cây nữa.
- Nghĩa ẩn dụ: Những vang động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời
+ “ bớt giật mình ” -> nhân hóa chỉ trạng thái của con người .+ Hình ảnh ẩn dụ “ Hàng cây đứng tuổi ”
- Nghĩa thực: hình ảnh tả thực của tự nhiên về những cây cổ thụ lâu năm.
- Nghĩa ẩn dụ: thế hệ những con người từng trải đã từng vượt qua những khó khăn, những thăng trầm của cuộc đời.
=> Những con người từng trải, đã nếm được hết mùi vị ngọt ngào, cay đắng, mặn mà hay chua chát của đời sống, đã trải qua những khó khăn vất vả của cuộc sống, thì giờ đây sẽ không phải rơi vào tình thế xao động hay lung lay trước những biến cố của vòng xoáy cuộc sống nữa .
- Tham khảo hướng dẫn soạn bài Sang thu để tìm thêm những dẫn chứng chi tiết
* Đánh giá đặc sắc nghệ thuật
– Nghệ thuật nhân hóa, ẩn dụ
– Sử dụng tính từ chỉ trạng thái, mức độ
– Hình ảnh chân thực .
c) Kết bài
– Khái quát lại giá trị nội dung, nghệ thuật và thẩm mỹ khổ thơ .- Cảm nhận của em về khổ thơ .
4. Sơ đồ tư duy phân tích khổ cuối bài Sang thu
Một số bài văn mẫu hay phân tích khổ cuối bài Sang thu (Hữu Thỉnh)
Phân tích khổ cuối bài Sang thu mẫu số 1:
Sang thu là bài thơ ngũ ngôn của Hữu Thỉnh, từng được nhiều người ưa thích, gồm có ba khổ thơ; mỗi khổ thơ bốn câu là một nét thu đẹp êm đềm của đất trời, tạo vật trong buổi đầu thu – thu mới về, thu chợt đến. Và cái cảm nhận và suy ngẫm của nhà thơ khi nhìn cảnh vật trong những ngày đầu thu:
Vẫn còn bao nhiêu nắng .Đã vơi dần cơn mưa .Sấm cũng bớt giật mìnhTrên hàng cây đứng tuổi .Nắng, mưa, sấm, những hiện tượng kỳ lạ của vạn vật thiên nhiên trong thời gian giao mùa : mùa hạ – mùa thu được Hữu Thỉnh cảm nhận một cách tinh xảo. Các từ ngữ : “ vẫn còn “, “ đã vơi dần ”, “ cũng bớt giật mình ” gợi tả rất hay thời lượng và sự hiện hữu của sự vật, của vạn vật thiên nhiên như nắng thu, mưa thu, tiếng sấm buổi đầu thu. Mùa hạ như còn níu giữ. Nắng, mưa, sấm mùa hạ như còn vương vấn mùa thu, vương vấn hàng cây và đất trời. Nhìn cảnh vật sang thu buổi giao mùa, từ ngoại cảnh ấy mà nhà thơ suy ngẫm về cuộc sống. “ Sấm ” và “ hàng cây đứng tuổi ‘ ‘ là những ẩn dụ tạo nên tính hàm nghĩa của bài Sang thu. Nắng, mưa, sấm là những dịch chuyển của vạn vật thiên nhiên, còn mang ý nghĩa tượng trưng cho những biến hóa, biến hóa, những khó khăn vất vả thử thách trong cuộc sống. Hình ảnh “ hàng cây đứng tuổi ” là một ẩn dụ nói về lớp người đã từng trải, được tôi luyện trong nhiều khó khăn, khó khăn vất vả :Sấm cũng bớt giật mìnhTrên hàng cây đứng tuổi .Hữu Thỉnh viết bài thơ Sang thu vào đầu những năm 80 của thế kỉ trước. Lúc bấy giờ, quốc gia ta tuy đã được độc lập và thống nhất, nhưng đang đứng trước nhiều khó khăn vất vả, thử thách mới về kinh tế tài chính, về xã hội. Hai câu kết bài thơ mang hàm nghĩa chứng minh và khẳng định bản lĩnh cứng cỏi và tốt đẹp của nhân dân ta trong những năm tháng gian nan, khó khăn vất vả ấy .Sang thu là một bài thơ hay của Hữu Thỉnh, được in trong tập thơ Từ chiến hào tới thành phố xuất bản vào tháng 5 – 1985. Bao cảm hứng dâng đầy, những vần thơ đẹp, hữu tình, nên thơ. Nhà thơ không sử dụng bút màu để vẽ nên những cảnh thu, sắc thu rực rỡ tỏa nắng. Chỉ là 1 số ít nét chấm phá, tả ít mà gợi nhiều nhưng tác giả đã làm hiện lên cái hồn thu thanh nhẹ, trong sáng, êm đềm, mênh mang … đầy thi vị .
Tham khảo thêm: Cảm nhận tín hiệu thu về ở không gian gần và hẹp của nhà thơ thông qua khổ 1 bằng bài văn mẫu Phân tích khổ đầu trong bài thơ Sang thu.
Phân tích khổ cuối bài Sang thu mẫu số 2:
Nhà thơ Hữu Thỉnh tên không thiếu là Nguyễn Hữu Thỉnh, sinh năm 1942, quê ở huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc. Năm 1963, Hữu Thỉnh nhập ngũ, vào binh chủng Tăng – Thiết giáp rồi trở thành cán bộ văn hóa truyền thống, tuyên huấn trong quân đội và khởi đầu sáng tác thơ. Ông là ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Nước Ta những khóa III, IV, V. Từ năm 2000, Hữu Thỉnh giữ chức vụ Tổng thư kí Hội Nhà vãn Nước Ta .Hữu Thỉnh là nhà thơ đi nhiều, viết nhiều và có 1 số ít bài thơ rực rỡ về con người cùng đời sống ở nông thôn. Bài thơ Sang thu được sáng tác vào cuối năm 1977, in lần tiên phong trên báo Văn nghệ. Nội dung bộc lộ tâm trạng bâng khuâng, xao xuyến của nhà thơ trước những chuyển biến tinh xảo của trời đất và là bức tranh vạn vật thiên nhiên tuyệt đẹp của nông thôn đồng bằng Bắc bộ lúc giao mùa từ hạ sang thu. Và cảm nhận của ông khi tiết trời sang thu được biểu lộ rõ nét nhẩt ở khổ thơ cuối :Vẫn còn bao nhiêu nắngĐã vơi dần cơn mưaSấm cũng bớt giật mìnhTrên hàng cây đứng tuổi .Mở đầu Hữu Thỉnh cảm nhận mùa thu bằng toàn bộ con người mình, tâm hồn mình. Bắt đầu là khứu giác : Bỗng nhận ra hương ổi, Phả vào trong gió se. Cảm giác giao mùa được ông miêu tả bằng một hình ảnh giật mình đầy thi vị : Có đám mây mùa hạ, Vắt nửa mình sang thu. Đây là hình ảnh rực rỡ miêu tả cảnh mùa hạ chưa qua hẳn nhưng mùa thu đã tới. Nhưng tiếp đó chính là cảm nhận của chính ông khi nắng cuối hạ vẫn còn nhưng đã bớt đi cái nồng nàn, tỏa nắng rực rỡ vốn có, kèm theo đó là những cơn mưa rào ào ạt cũng đã thưa dần :Vẫn còn bao nhiêu nắngĐã vơi dần cơn mưaNhà thơ biểu lộ cảm hứng của mình rất thành công xuất sắc bằng những từ ngữ miêu tả cảm xúc, trạng thái : bỗng, phả vào, chùng chình, hình như ; dềnh dàng, vắt nửa mình … Cả bài thơ là bức tranh vạn vật thiên nhiên tuyệt mĩ của trời đất lúc vào thu được tác giả vẽ nên bằng sự rung động phức tạp của trái tim nghệ sĩ. Chính điều đó khiến cho mỗi từ ngữ, hình ảnh đều phập phồng sự sống. Ba khổ thơ, mười hai câu thơ, câu nào cũng đẹp, cũng hay nhưng nét riêng của thời gian giao mùa hạ – thu được Hữu Thỉnh biểu lộ tập trung chuyên sâu nhất ở hai câu thơ cuối bài :Sấm cũng bớt giật mìnhTrên hàng cây đứng tuổi .Hai câu thơ này có hai tầng nghĩa. Tầng nghĩa thứ nhất tả thực hiện tượng sấm chớp và hình ảnh hàng cây trong cơn mưa cuối hạ. Tầng nghĩa thứ hai là nghĩa hàm ngôn trải qua hình ảnh có đặc thù ẩn dụ nghệ thuật và thẩm mỹ. Sấm là những vang động không bình thường của ngoại cảnh, của cuộc sống ; hàng cây đứng tuổi ý niệm chỉ con người đã từng trải .Lúc sang thu, tiếng sấm kinh hoàng và giật mình của những cơn mưa giông mùa hạ đã bớt đi. Hàng cây không còn bị giật mình, run rẩy vì tiếng sấm. Nhà thơ Hữu Thỉnh tâm sự rằng với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện tượng kỳ lạ vạn vật thiên nhiên này, ông muốn gửi gắm suy ngẫm của mình : Khi con người đã từng trải thì bản lĩnh cũng vững vàng hơn trước những thử thách của cuộc sống .Bằng cảm nhận tinh xảo và cách dùng từ tự nhiên, chân thực, cùng thẩm mỹ và nghệ thuật ẩn dụ, nhân hóa tài tình, Hữu Thỉnh đã vẽ nên bức tranh rực rỡ về thời gian giao mùa hạ – thu ở nông thôn đồng bằng Bắc Bộ. Với bài Sang thu, Hữu Thỉnh đã góp thêm một nét thu mang dấu ấn riêng của mình vào những chùm thơ thu hay và đẹp của thơ ca Nước Ta .
Phân tích khổ cuối bài Sang thu mẫu số 3:
Cuối hạ đầu thu luôn là những khoảnh khắc lòng người đong đầy cảm hứng lẫn lộn. Đó là những chơi vơi nhưng xuyến xao và chút âu lo vấn vương. Mỗi phút giây qua đi dù là mỏng dính nhưng cũng dư âm dư tình đến luyến lưu. Dòng cảm hứng bất tận ấy được Hữu Thỉnh bắt trọn và phô diễn dưới ngòi bút tài hoa :“ Vẫn còn bao nhiêu nắngĐã vơi dần cơn mưaSớm cũng bớt giật mìnhTrên hàng cây đứng tuổi ”Vẫn là những tia nắng những hạt mưa tinh nghịch của mùa hạ nhưng chỉ là “ vẫn còn ”, “ vơi dần ”. Những trưa nắng oi ả, nóng bức hay những trận mưa bất chợt, ào ào của mùa hạ giờ đây chỉ còn phảng phất, rải rác. Hình như mùa hạ vẫn đang vấn vương điều chi, vẫn muốn lưu lại chút hương sắc của mình với đất trời tạo hóa. Như để lại chút thương chút nhớ hạ gieo vào lòng đất một chút ít mưa cuối mùa ngọt ngào, một chút ít nắng nhẹ nhàng. Nhưng dù có níu kéo thì hiện thực vẫn cứ thể trảy trôi, thời hạn vẫn cứ tuần hoàn dù chẳng đành lòng nhưng hạ vẫn phải gật đầu rời xa để nhường chỗ cho thu sang. Thu sang mang khoác cho cảnh vật cho vạn vật thiên nhiên những khí sắc mới, đặc trưng riêng không liên quan gì đến nhau :“ Sấm cũng bớt giật mìnhTrên hàng cây đứng tuổi ”Sấm là hiện tượng kỳ lạ tự nhiên của thời tiết. Sấm thường Open sau những cơn mưa giông, cơn mưa rào vào mùa hạ. Hàng cây đứng tuổi là chỉ những cây cổ thụ lâu năm. Đây là một hình ảnh tả thực của tự nhiên. Sau những cơn mưa rào thì sấm hay Open gần những cây có tán lá rộng, to – thường là những cây cổ thụ. Khi bước sang thu sấm đã chẳng còn tinh nghịch như thế nữa mà đã vơi bớt dần bởi nó biết mùa thu là mùa của yêu thương, của những nhẹ nhàng dịu êm. Thế nhưng có lẽ rằng cái ẩn ý mà Hữu Thỉnh muốn gửi gắm có lẽ rằng chẳng dừng lại ở đó. Ẩn sau cái lớp nghĩa thực kia là một chuỗi những suy tư lắng sâu. Sấm, mưa biểu trưng cho những giông bão, khó khăn vất vả. Ở đây tác giả dùng hàng cây chứ không dùng cây – gợi sự link, gắn bó. Hàng cây đứng tuổi là hình ảnh ẩn dụ chỉ cả một thế hệ, đó là những con người đã đi qua hết nửa cuộc sống, đã nếm trải những đắng cay ngọt ngào của dòng đời xô bồ. Chính những từng trải ấy đã khiến họ trở nên kiên cường, can đảm và mạnh mẽ, biết cách đương đầu với giông tố, khó khăn vất vả, không còn lung lay, xao động trước những cơn “ sấm ” ồn ã. Gửi cái nhìn xa xăm hơn nữa, Hữu Thỉnh muốn hướng đến tình yêu Tổ quốc thiết tha, ông bày tỏ thái độ ngưỡng mộ, ngợi ca sức mạnh quả cảm, kiên trung quật cường, đoàn kết của dân tộc bản địa Nước Ta trong suốt những năm tháng chiến đấu gian nan bảo vệ nền độc lập, tự do, tự do cho dân tộc bản địa .Trong ý thơ trên còn có mang đậm một quan điểm nhân sinh thâm thúy, cũng giống như mùa thu bình yên và lặng lẽ, con người ta khi đã đến cái tuổi xế chiều, khi đã trải qua những năm tháng bão giông sẽ chẳng còn những bồng bột, thật bình thản và nhẹ nhàng để cảm nhận và suy tư .
Chỉ với những câu thơ ngắn gọn, từ ngữ dân dã, giản dị bằng cái chất cái hồn lãng mạn của mình Hữu Thỉnh đã vẽ ra một bức tranh thu độc đáo. Cái hồn quê chân chất cái mùi của đất của thiên nhiên như mở ra sau mỗi vần thơ tinh tế nhẹ nhàng và lắng sâu. Lòng người vì thế cũng như trải dài ra, nao nao đến từng phút giây. Hình ảnh quê hương đất nước thật đẹp, thật yên bình và đầy dư vị.
– / –
Để phân tích bài thơ Sang thu tốt nhất thì các em có thể xem kĩ lại nội dung kiến thức về các biện pháp tu từ trong bài thơ Sang thu để ghi nhớ các đặc điểm, nét, nghệ thuật sử dụng từ ngữ vô cùng tuyệt vời của Hữu Thỉnh.
Trên đây là những gợi ý chi tiết cùng một số bài văn mẫu 9 hay phân tích khổ cuối bài thơ Sang Thu của Hữu Thỉnh do Đọc Tài Liệu biên soạn nhằm giúp các em nắm được cách làm cũng như mở rộng vốn từ ngữ cho bài viết của mình. Chúc các em làm bài tốt và đạt kết quả cao !
Source: https://camnangbep.com
Category: Học tập