Mức hiệu quả của mũi vaccine thứ ba ngừa Covid-19
- Zaria Gorvett
- BBC Future
7 tháng 11 2021Nguồn hình ảnh, Getty Images
Bước ngoặt xảy ra ngay sau lúc 6:30 sáng thứ Ba.
Bạn đang đọc: Mức hiệu quả của mũi vaccine thứ ba ngừa Covid-19
Đó là ngày 9/12/2020. Cụ bà Margaret Keenan, 91 tuổi, và cụ ông William Shakespeare, 81 tuổi, vừa trở thành những người tiên phong được tiêm liều vaccine Covid-19 tiên phong ngoài những thử nghiệm lâm sàng .Chín tháng sau, khoảng chừng 5,7 tỷ liều những loại vaccine khác nhau đã được tiêm trên toàn quốc tế – với 41,8 % dân số toàn thế giới tối thiểu được bảo vệ một phần. Nhưng list những ẩn số đang tăng lên từng ngày .” Một điều tệ hại về đại dịch này là mọi người bực tức với chúng tôi [ những nhà khoa học ], ” ông Danny Altmann, giáo sư miễn dịch học tại Đại học University College London, nói, ” do tại chúng tôi biến hóa cách nhìn nhận, do tại đó là tiềm năng biến hóa liên tục. “Bây giờ rõ ràng là quốc tế hoàn toàn có thể sẽ tràn ngập Covid-19 – và nhiều biến thể kế tục nó – trong nhiều năm tới, thắc mắc lớn sau đó là liệu hai liều vaccine có đủ hay không .Altmann lý giải rằng cách đây không lâu – hồi tháng 4 và tháng 5 – ông đã viết những bài báo và vấn đáp phỏng vấn rằng hầu hết những người đã chích ngừa đều có năng lực miễn dịch vô cùng ấn tượng, nên không cần phải lo ngại về mũi tiêm tăng cường .” Cách nói mà tôi dùng là ‘ khoảng trống bảo vệ ‘, ” Altmann nói. ” Bạn có khoảng trống bảo vệ đáng kể và ngay cả khi những biến thể Open làm giảm hiệu suất cao vaccine đến 10 lần ví dụ điển hình, chính bới bạn đã có lượng kháng thể dư dôi đến 1.000 lần, nó sẽ không có hại gì. “Phản ứng kháng thể can đảm và mạnh mẽ lúc đầu cũng được phản ánh trong hiệu suất cao – trong khi Tổ chức Y tế Thế giới ( WHO ) khuyến nghị phê duyệt bất kể vaccine nào hiệu suất cao trên 50 %, trên thực tiễn chúng hiệu suất cao ở Lever quy mô cao hơn .Sau đó, biến thể Delta Open và hoành hành – và mặc dầu đa phần mọi người vẫn có kháng thể cao, những ca nhiễm cải tiến vượt bậc không phải là hiếm. ” Chúng ta đang tận mắt chứng kiến những ca nhiễm cải tiến vượt bậc trước cảnh kháng thể vô hiệu virus vẫn có mức độ khá tốt, ” ông cho biết .
Làn sóng thứ tư
Hãy xem Israel – quốc gia đã tiêm chủng cho phần đông người dân từ rất sớm sớm, giám đốc khoa học của hãng dược Pfizer gần đây đã gọi nó là ‘ một dạng phòng thí nghiệm ‘ .Đến giữa tháng 3 – khi phần còn lại của quốc tế vẫn đang tranh giành liều tiên phong – hơn 50 % dân số Israle đã được tiêm rất đầy đủ .Vào tháng 5, nước này nằm trong số có tỷ suất lây nhiễm thấp nhất so với bất kể nơi nào trên quốc tế. Mọi thứ có vẻ như tốt đến mức một tháng sau, chính quyền sở tại mở màn thu hẹp đáng kể những hạn chế. Không còn số lượng giới hạn nào về quy mô tụ tập. Các nhà hàng quán ăn và tụ điểm văn hóa truyền thống khác Open cho cả công dân đã chích và chưa được chích. Mọi người không còn bị bắt phải mang khẩu trang ngoài trời .Nhưng có một yếu tố lớn hiển hiện – sự Open của biến thể Delta. Nó lẻn qua biên giới khoảng chừng đầu tháng 7 – ca mắc tiên phong được phát hiện vào ngày 7/7 – và chẳng mấy chốc số ca tăng lên đến mức báo động. Trong vòng vài tuần, số ca lên tới hàng trăm. Cuối tháng đó, số ca đếm được đã là vài ngàn .Cho đến khi người Do Thái chiếm hầu hết khởi đầu sẵn sàng chuẩn bị cho liên hoan tôn giáo Yom Kippur vào giữa tháng 9, đã có tối thiểu 10.000 ca mỗi ngày – tính trên đầu người thì đây là tỉ lệ cao hơn bất kỳ nơi nào khác trên quốc tế .Để khởi đầu, biến thể mới được cho là nguyên do hầu hết cho sự bùng phát nhanh gọn này. Khi đó, số liệu được đưa ra đã khiến nhiều chuyên viên khắp quốc tế chau mày .Khi một nhóm những nhà nghiên cứu Israel xem xét những ca nhiễm ở những người đã được chích ngừa ở nước này, họ phát hiện ra mặc dầu những người này ít có năng lực tiến triển thành bệnh nặng hơn đáng kể so với những người chưa được chích, miễn dịch đã giảm công hiệu theo thời hạn .Chẳng hạn, những người đã được tiêm mũi thứ hai vào tháng 1 có rủi ro tiềm ẩn bị Covid-19 nặng cao gấp 1,7 lần so với những người tiêm đủ hai liều sau đó hai tháng .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesNgày nay, làn sóng thứ tư đã lan rộng khắp nơi trên quốc tế .Trong những tuần gần đây, số ca nhiễm đã vọt lên mức kỷ lục ở Scotland, Nhật Bản và Philippines, trong khi nhiều nước châu Âu tận mắt chứng kiến số ca tăng trở lại. Và ngày càng có nhiều vật chứng cho thấy suy yếu miễn dịch hoàn toàn có thể là yếu tố toàn thế giới .Một nghiên cứu và điều tra ở Anh cho thấy hai mũi vaccine Pfizer / BioNTech đạt hiệu suất cao 88 % sau 1 tháng, nhưng đến 5 hoặc 6 tháng sau chỉ còn 74 %. Trong khi đó, vaccine Oxford / AstraZeneca giảm hiệu suất cao từ 77 % xuống 67 % .Kết quả điều tra và nghiên cứu này cũng được biểu lộ trong những nghiên cứu và phân tích của Moderna và Pfizer, vốn chưa được nhìn nhận đồng đẳng .Moderna phát hiện rằng những ca mắc ở những người tiêm ngừa vừa đủ đã tăng từ 88 trên tổng số 11.431 người đã chích mũi hai từ tháng 12 đến tháng 3, lên 162 ca trên tổng số 16.747 người được tiêm chủng 5 tháng trước – mức tăng khoảng chừng 36 % .Trong khi đó, Pfizer bật mý vaccine của họ giảm hiệu suất cao ngăn ngừa triệu chứng từ 96 % xuống còn 83,7 % sau bốn tháng .Cũng giống như năng lực bảo vệ được hình thành trải qua việc nhiễm bệnh tự nhiên, có vẻ như như mức độ miễn dịch nhờ vaccine sẽ giảm từ từ – mặc dầu vẫn chưa rõ liệu điều này có quan trọng hay không .
Cuộc tranh giành vaccine khác
Hãy xem chiến dịch tiêm chủng tăng cường đang nhanh gọn tiến hành trên quốc tế .Ở Israel, mũi thứ ba đã là chuyện xưa – chúng đã được phê duyệt cho những người trên 60 tuổi hồi cuối tháng 7 và chính phủ nước nhà đã từ từ chích mũi ba cho nhiều người hơn. Mũi tiêm bổ trợ hiện có sẵn cho toàn bộ mọi người trên 12 tuổi, miễn là đã tối thiểu năm tháng kể từ khi họ được chích mũi thứ hai .Danh sách những nước làm theo đang tăng lên mỗi ngày. Anh mới gần đây đã công bố chương trình tiêm chủng nhắc lại cho toàn bộ những người trên 50 tuổi và những người có mạng lưới hệ thống miễn dịch suy yếu nghiêm trọng, dự kiến mở màn từ tuần ở đầu cuối của tháng 9 .Tại Mỹ, hàng trăm ngàn mũi nhắc lại đã được chích cho những người dễ tổn thương lâm sàng kể từ ngày 13/8 và chính quyền sở tại Biden có kế hoạch tiêm mũi thứ ba cho tổng thể người Mỹ trưởng thành một khi đã qua 8 tuần sau mũi thứ hai .Các nước khác có chương trình tiêm nhắc lại gồm Ý, Trung Quốc và Nga .Nhưng điều này có thực sự thiết yếu ?” Đây là lời nhắc nhở, ” một bác sĩ mới gần đây cảnh báo nhắc nhở trên Twitter, ” nếu bạn ở chung nhà với người có rủi ro tiềm ẩn cao đã được chích vào đầu năm 2021, hãy quan tâm cẩn trọng hơn nữa cho họ. “Họ liên tục lý giải rằng họ đã điều trị cho 1 số ít người lớn tuổi và người suy giảm miễn dịch trong tuần trước vốn đều đã chích hai mũi. Có người trong số họ bị nặng .Đó là nhận định và đánh giá báo động, nhưng bức tranh toàn cảnh hoàn toàn có thể không quyết liệt như vậy .Tại Mỹ, số ca nhập viện mới gần đây đã tăng lên trên 100.000 lần tiên phong kể từ tháng 1 – và dù số ca mắc không tiêm chủng nhiều gấp 29 lần so với những người đã tiêm, không hề tránh khỏi là 1 số ít người đã có miễn dịch sẽ trở bệnh nặng chỉ vì số ca nhiễm quá nhiều .
Chưa rõ liệu thật sự xác suất nhập viện có cao hơn ở những người đã chích sớm thay vì chích muộn hay không, như số liệu ở Israel cho thấy – tuy nhiên ngay cả như thế, có một số cách giải thích khả dĩ khác ngoài chuyện hệ miễn dịch bị suy yếu. Chẳng hạn, hầu hết nước đều tiêm phòng cho người dân dễ bị tổn thương nhất trước.
Tuy nhiên, rõ ràng là vaccine vẫn công hiệu để giữ mọi người khỏi tử trận, mặc kệ họ được tiêm chủng khi nào – và nó có lợi ở chỗ rủi ro tiềm ẩn những người đã chích tử trận do Covid-19 là cực kỳ ít .Ở Anh, chỉ có 256 ca tử trận do Covid ở những người miễn dịch vừa đủ từ tháng 1 đến tháng 7/2021, trong tổng số hơn 51.000 .Những ‘ ca tử trận nâng tầm ‘ này ( tử trận tuy đã tiêm vaccine rất đầy đủ ) chiếm tỷ suất áp đảo ở những nhóm dễ tổn thương nhất, ví dụ điển hình người cao tuổi có hệ miễn dịch yếu .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesChụp lại hình ảnh ,Trong tương lai, những liều tiêm vaccine nhắc lại để chống Covid-19 hoàn toàn có thể sẽ được update hàng năm để đối phó được với những biến thể mới của virus corona, giống như vaccine ngừa cúmXem xét những gì đang diễn ra thì đây là chỗ chương trình chích ngừa tăng cường hoàn toàn có thể có ích nhất .Ví dụ, điều tra và nghiên cứu ở những người được hiến tạng – vốn thường dùng thuốc để ức chế hệ miễn dịch và ngăn nó tiến công tạng cấy ghép – cho thấy một số ít bệnh nhân đã chích ngừa có mức kháng thể thấp đáng kinh ngạc, vốn hoàn toàn có thể không đủ bảo vệ họ trước Covid-19 .Do đó, vẫn chưa có bất kể dẫn chứng nào cho thấy mức độ miễn dịch yếu dần sau khi tiêm vaccine được một thời hạn sẽ dẫn đến thực trạng tử trận nhiều hơn ở những người khỏe mạnh – mặc dầu một số ít nơi trên quốc tế, thực trạng có nhiều người bị bệnh nặng sẽ gây áp lực đè nén lên mạng lưới hệ thống y tế .Maria Elena Bottazzi, giáo sư nhi khoa, vi trùng học và vi sinh học tại Đại học Y Baylor ở Texas, cho rằng tỷ suất nhập viện hiện tại củng cố can đảm và mạnh mẽ cho lập luận theo đó nói cần tăng tỷ suất tiêm chủng nói chung trong dân chúng thay vì chích mũi thứ ba .” Tôi nghĩ yếu tố thực sự, trong toàn cảnh 1 số ít khu vực trên quốc tế vẫn đang cần liều thứ nhất và thứ hai, ” bà nói, ” đó là đâu là bằng chứng thực sự cho thấy cần mở màn chích mũi thứ ba – và khi nào thì cần, cũng như nên ưu tiên nhóm dân số nào. “Vậy thì, có dẫn chứng nào cho thấy những mũi tiêm tăng cường có hiệu suất cao ?Một lần nữa, để hiểu rõ hơn, ta nên nhìn vào Israel, nơi đã thử nghiệm mũi tiêm tăng cường sớm hơn rất nhiều so với những nơi khác trên quốc tế .Một nghiên cứu và điều tra về những người trên 60 tuổi được tiêm vừa đủ cho thấy những ai đã được tiêm nhắc lại 5 tháng sau mũi thứ hai có miễn dịch mạnh hơn nhiều – năng lực mắc Covid-19 thấp hơn 11 lần và ít có năng lực bệnh nặng hơn 19 lần so với những ai chưa chích mũi 3 .Tương tự, tài liệu của chính Pfizer cho thấy mũi nhắc lại hoàn toàn có thể Phục hồi hiệu suất cao của vaccine lên 95 %. Và có những mẩu vật chứng khác từ khắp nơi trên quốc tế .Trong thử nghiệm mới gần đây về tiêm nhắc lại ở người được ghép tạng, một nhóm những nhà khoa học quốc tế phát hiện rằng việc chích thêm mũi vaccine Moderna đã dẫn đến sự ngày càng tăng đáng kể một số ít tín hiệu miễn dịch, so với nhóm được chích giả dược .” Theo tôi biết, đây là thử nghiệm ngẫu nhiên có trấn áp duy nhất để xem xét công dụng của mũi vaccine thứ ba, ” Atul Humar, nhà khoa học hạng sang tại Viện điều tra và nghiên cứu thuộc Bệnh viện Đa khoa Toronto, nói. ” Và nó cho thấy mũi ba đem loại quyền lợi rất thuyết phục. “Mặc dù điều tra và nghiên cứu không theo dõi bệnh tiến triển thế nào, 60 % những người được chích mũi thứ ba đạt đến ngưỡng bảo vệ với kháng thể vô hiệu hóa virus, so với chỉ 25 % ở nhóm giả dược .
Bức tranh phức tạp
Tuy nhiên, ngay cả khi miễn dịch suy yếu là yếu tố toàn thế giới hệ trọng mà mũi nhắc lại hoàn toàn có thể khắc phục, vẫn còn nhiều thứ phải xử lý .Thực vậy, càng nhìn vào cụ thể, mọi thứ càng trở nên phức tạp .Chẳng hạn, chương trình chích ngừa tăng cường sẽ được tiến hành như thế nào ?Ở Israel, nơi hầu hết hai mũi vaccine tiên phong của mọi người là Pfizer, đây là loại vaccine được dùng để chích nhắc lại cho đến nay .nhà nước Anh cũng đang có kế hoạch sử dụng chỉ Pfizer – tuy nhiên, phần đông người dân đã chích vaccine Oxford / AstraZeneca cho mũi tiên phong và mũi thứ hai .Đối với liều thứ nhất và thứ hai, những điều tra và nghiên cứu cho thấy trộn lẫn và tương hợp những công nghệ tiên tiến vaccine Covid-19 khác nhau hoàn toàn có thể tạo ra miễn dịch tiêu biểu vượt trội so với chỉ dùng một loại hai lần .Tuy nhiên, mặc dầu nước Anh đã mở màn thử nghiệm trộn vaccine cho mũi nhắc lại vào tháng 5, nhưng vẫn chưa có bất kỳ dữ liệu nào xác nhận việc này có hiệu suất cao hay là sáng tạo độc đáo tốt .Trong khi Altmann ngờ rằng chích tăng cường bằng những loại vaccine mRNA như Pfizer và Moderna – vốn đưa vào tế bào đoạn mã di truyền mRNA với hướng dẫn tạo ra protein cầu gai của Covid-19, để tế bào biết phải cần tìm cái gì – có hiệu suất cao tốt, ông hơi lo về tính khôn ngoan của việc chích tăng cường bằng một loại vaccine khác – vaccine bằng vector virus .Trái lại, những vaccine như Oxford / AstraZeneca phải dựa vào một loại virus – trong trường hợp này là adenovirus của tinh tinh – để đưa vào khung hình mã tạo protein cầu gai của Covid-19. Và có một năng lực triết lý rằng để mình tái nhiễm nhiều lần một loại virus bất hoạt hoàn toàn có thể là ý tưởng sáng tạo tồi .” Chúng ta chưa khi nào làm điều đó đó trước đây … có năng lực khá lớn rằng nó sẽ đưa đến những kháng thể ức chế chống lại chính vaccine và ngăn vaccine hoạt động giải trí, ” Altmann, vốn lý giải ông tò mò muốn biết liệu ủy ban tư vấn vaccine của Anh – JCVI – đã tính đến điều này hay chưa, nói .Nguồn hình ảnh, Getty ImagesMột câu hỏi khác là liệu miễn dịch đạt được từ mũi tăng cường có kéo dài lâu hơn không nếu chúng được phong cách thiết kế với phiên bản vaccine update – ví dụ điển hình như vaccine hoàn toàn có thể nhận ra những biến thể mới như Delta .Trong một quốc tế lý tưởng, Altmann muốn thấy những cơ quan chính phủ tính đến tính phong phú trong năng lực miễn dịch của người dân – và thậm chí còn hoàn toàn có thể kiểm tra mức kháng thể của mọi người để xem liệu họ có thực sự cần liều thứ ba hay không .Các câu hỏi cần vấn đáp khác gồm mũi thứ ba nên là bao nhiêu – nước Anh tính thử nghiệm ít vaccine hơn trong mũi nhắc lại để những nước đang tăng trưởng có nhiều vaccine hơn – nên tiêm bao lâu sau mũi thứ hai. Chẳng hạn, mặc dầu Israel cách khoảng chừng 5 tháng, Mỹ tính lao lý thời hạn chờ 8 tháng .
Tương lai của việc tiêm vaccine nhắc lại
Tuy nhiên, có lẽ rằng yếu tố cấp bách nhất là miễn dịch được phục sinh nhờ vào mũi tiêm nhắc lại sẽ lê dài bao lâu – và tối thiểu ở đây, có rất nhiều hoài nghi về điều gì sẽ xảy ra .
“Tôi không nghĩ rằng chúng ta biết,” Humar nói. “Nhưng tôi nghĩ đó là khả năng rất thật. Mọi thứ đang bắt đầu đúng như thế, đặc biệt là khi chúng ta thấy kháng thể suy giảm và vaccine giảm hiệu quả trước các biến thể.”
Xem thêm: MÙ U NĂM NGOÁI
” Nhưng tôi hoàn toàn có thể thuận tiện tưởng tượng ra những nhà hoạch định ở Bộ Y tế nói rằng ‘ à, điều dễ nhất là chích nhắc lại vào cùng một thời gian mỗi mùa thu. Vì vậy, hãy làm thêm thuốc trên quốc tế và chích thôi ‘, ” Altmann nói .Có vẻ như Israel đã đến gần ngữ cảnh như vậy .Không lâu sau khi công bố chích mũi thứ ba cho toàn bộ những công dân đủ điều kiện kèm theo, ‘ ông trùm virus ‘ của Israel, Salman Zarka, cho rằng họ nên mở màn chích mũi thứ tư .
Source: https://camnangbep.com
Category: Câu nói hay